Альбер Камю

З пляцоўкі Вікіпедыя
Перайсці да навігацыі Перайсці да пошуку
Альбер Камю
фр.: Albert Camus
Albert Camus, gagnant de prix Nobel, portrait en buste, posé au bureau, faisant face à gauche, cigarette de tabagisme.jpg
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 7 лістапада 1913(1913-11-07)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 4 студзеня 1960(1960-01-04)[5][1][…] (46 гадоў)
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства
Жонка Simone Hié[d] і Франсін Фор[d]
Дзеці Catherine Camus[d] і Jean Camus[d]
Альма-матар
Месца працы
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці пісьменнік, філосаф, раманіст, журналіст, эсэіст, драматург, сцэнарыст, змагар Французскага супраціву, паэт, прафесар
Кірунак continental philosophy[d]
Жанр раман
Мова твораў французская мова[4]
Грамадская дзейнасць
Член у
Узнагароды
Нобелеўская прэмія па літаратуры
Подпіс Albert Camus signature.svg
Лагатып Вікікрыніц Творы ў Вікікрыніцах
Commons-logo.svg Выявы на Вікісховішчы
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ў Вікіцытатніку

Альбер Камю (фр.: Albert Camus; 7 лістапада 1913, Мандаві, Алжыр, Францыя — 4 студзеня 1960, Вільблевен, Францыя) — французскі пісьменнік і філосаф, прадстаўнік экзістэнцыялізму. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі па літаратуры 1957.

Біяграфічныя звесткі[правіць | правіць зыходнік]

Скончыў Алжырскі ўніверсітэт (1937). 3 1939 у Францыі. Займаўся журналістыкай, тэатральнай дзейнасцю.

Загінуў у аўтамабільнай катастрофе.

Літаратурная творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Творчасць А. Камю ўмоўна падзяляюць на 3 перыяды: «абсурду» (зборніікі філасофска-лірычных эсэ «Ніцво і твар», 1937; «Шлюбны баль», 1938; філасофскіх эсэ «Міф пра Сізіфа», 1942; раманы «Шчаслівая смерць», нап. 1938, выд. 1971; «Чужаніца», 1942; п’есы «Калігула», «Непаразуменне», абедзве 1944); «бунту» (раман «Чума», 1947; п’есы «Аблога», 1948; «Праведныя», 1950; філасофска-гістарычны трактат «Чалавек, які бунтуе», 1951); «выгнання» (раман «Падзенне», 1956; зборнікі эсэ і апавяданняў «Лета», 1954, «Выгнанне і царства», 1957). Аўтар кніг «Злабадзённыя нататкі» (т. 1-3, 1950—1958), «Шведскія прамовы» (1958), інсцэніровак твораў Ф. Дастаеўскага, У. Фолкнера і інш.

У творах пераважаюць тэмы абсурднасці існавання, адзіноты, закінутасці чалавека і адначасова яго адказнасці за свае паводзіны, непазбежнасці маральнага выбару. Філасофская глыбіня спалучаецца ў іх з моўным лаканізмам, амаль поўнай адсутнасцю метафар, рэмінісцэнцый.

Светапогляд[правіць | правіць зыходнік]

Зыходны пункт філасофскіх разважанняў Альбера Камю — трагічнае перажыванне смерці Бога, абвешчанай у свой час Ф. Дастаеўскім і Ф. Ніцшэ. Для Камю яна азначала страту метафізічнага сэнсу жыцця чалавека. На яго думку, вопыт чалавечага існавання, якое непазбежна заканчваецца смерцю, прыводзіць мыслячую асобу да ўсведамлення абсурднасці зямнога быцця; аднак гэта не павінна абяззбройваць чалавека, і ён выбірае бунт супраць усіх багоў, які надае каштоўнасць індывідуальнаму жыццю. Чалавек мусіць жыць і дзейнічаць так, каб адчуць сябе шчаслівым у гэтым абсурдным свеце. Трагічны вопыт вайны і Супраціўлення прывёў А. Камю да эстэтыкі бунту, якая адраджала колішняе, антычнае значэнне літаратуры і мастацтва, усёй духоўнай культуры, значэнне адзінства прыгажосці, дабра і справядлівасці ў жыцці як асобнага чалавека, так і ўсяго грамадства. Менавіта яны надаюць сэнс і веліч чалавечаму жыццю, творчасці і самой смерці; усведамленне абсурду прыводзіць да бунту, а бунт — да свабоды, у якой чалавек знаходзіць сэнс жыцця. Альбер Камю лічыў, што жыццё чалавека — гэта пастаянная і няспынная творчасць, магчымая толькі ва ўмовах свабоды; без свабоды няма творчасці і ўсяго таго, што складае асноўныя вымярэнні чалавечых каштоўнасцей.

Беларускія пераклады[правіць | правіць зыходнік]

  • Чужаніца: Раман, аповесць, апавяданні / Альбэр Камю; Пер. і прадм. Зм. Коласа. — Мн.: Маст. літ., 1986.
  • Міф пра Сізіфа. Выгнанне Гэлены. Чума (урывак) // Крыніца, 1994. № 11(5);
  • Калігула // Пры зачыненых дзвярах: Драм. творы. Мн., 1995;
  • Выбраныя творы / Альбэр Камю (пераклад з французскай мовы З. Коласа; прадмова І.Сая). — Мн.: Мастацкая літаратура, 2005. — 429, [2] с. — (Скарбы сусветнай літаратуры).
  • Камень, які расьце // Бабілёнская бібліятэка: замежная літаратура ў перакладах Нашай Нівы / [уступ Л. Баршчэўскага]. — Мінск : І. П. Логвінаў, 2007. — 267 с. — (Кнігарня «Наша Ніва»).

Зноскі

  1. ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 Albert Camus // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. ↑ Albert Camus // RKDartists Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. ↑ 4,0 4,1 https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Camus-Albert;3882957.html
  5. ↑ Камю Альбер // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
  6. ↑ Istituto dell'Enciclopedia Italiana Enciclopedia on line
  7. ↑ LIBRIS — 2018. Праверана 24 жніўня 2018.
  8. ↑ Todd O. Albert Camus. Une vie — Éditions Gallimard, 1996.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Акудовіч В. Камень Сізіфа // Крыніца. 1994. № 11(5);
  • Білацэрківец Н. Ганебная «чалавечнасць» гісторыі // Крыніца. 1994. № 11(5);
  • Лявонава Е. Дастаеўскі і Камю // Крыніца. 1994. № 11(5).

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Альбер_Камю&oldid=4033437"