Смалявічы

Горад Смалявічы Цэнтральная плошча Герб Сцяг Краіна Беларусь Вобласць Мінская Раён Смалявіцкі Каардынаты 54°02′00″ пн. ш. 28°05′03″ у. д. Заснаваны 1448 Першая згадка 1448 Горад з 1968 Плошча 16,45 км² Вышыня цэнтра 175 м Насельніцтва 16 643 чалавекі (2017) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 1776 Паштовы індэкс 222210 Аўтамабільны код 5 СААТА 6248501000 Афіцыйны сайт smaliavichy.by  (бел.) Смалявічы на карце Беларусі ±

Смалявічы на Вікісховішчы

Смаляві́чы (трансліт.: Smaliavičy, руск.: Смолевичи) — горад у Мінскай вобласці Беларусі, адміністрацыйны цэнтр Смалявіцкага раёна. У 35 км да ўсходу ад Мінска; чыгуначная станцыя на лініі Мінск—Орша. Аўтадарогі злучаюць горад з Чэрвенем, Лагойскам, Смілавічамі. Насельніцтва 16 643 чал. (2017).

Гісторыя

Упершыню згадваюцца каля 1448 г. як валоданне Доргіевіча. З 1508 г. мястэчка ў Менскім ваяводстве ВКЛ, валоданне князёў Астрожскіх, затым Радзівілаў, Вітгенштэйнаў, Гагенлоэ. Мястэчка моцна пацярпела падчас вайны Расіі з Рэччу Паспалітай (1654—1667) і Паўночнай вайны (1700—1721). З 1793 г. у складзе Расійскай імперыі, з 1795 — цэнтр воласці Барысаўскага павета.

У канцы 18 — пачатку 19 ст. Дзейнічалі 2 фабрыкі (Смалявіцкія лесапільныя прадпрыемствы): лесапільная і дрэваапрацоўчая (1894—1914 гг.), лесапільная і мукамольная (1890—1910 гг.) і мануфактура (1895—1902 гг.). Выраблялі дошкі, шавецкія шпількі, муку і крупы. Мелі паравыя машыны і паравыя катлы. Працавалі ў 1899—1900 гг. ад 40 (на мануфактуры) да 68 чал. (на фабрыках).

У 1909—1915 гг. у Смалявічах дзейнічаў шклозавод «Вікторыя». Выпускаў ліставое шкло, бутэлькі. У 1910 г. працавала 160, у 1913 г. — 95 рабочых.

У пачатку 19 ст. тут быў палац, які згарэў у 1819 годзе. У 1871 г. каля Смалявічаў пабудаваная чыгуначная станцыя Вітгенштэйнаўская. У 1863 годзе земскае народнае вучылішча, паштова-тэлеграфнае аддзяленне, бровар, рамесныя майстэрні па вытворчасці вопраткі і абутку, кузні. З 1924 г. цэнтр раёна, з 1938 — гарадскі пасёлак. У гады Вялікай Айчыннай вайны акупанты знішчылі тут 2 тыс. жыхароў, у створаным гета расстралялі каля 3 тыс. чалавек. З 1968 года горад. У 1998 Смалявічы атрымалі герб.

Насельніцтва

• XXI стагоддзе: 2006 — 14,2 тыс. чал.; 2007 — 14,2 тыс. чал.; 2014 — 15 605 чал.; 2015 — 15 861 чал.; 2016 — 16 547 чал.; 2017 — 16 643 чал.

Эканоміка

Прадпрыемствы машынабудавання, будаўнічых матэрыялаў, харчовай, лясной і дрэваапрацоўчай прамысловасці. Гасцініцы «Вясна» і «Прыазёрная».

Славутасці

• Свята-Мікалаеўская царква

Вядомыя асобы

• Гаўрыіл Андрыянавіч Ціхаў (1875—1960), астраном, член-карэспандэнт АН СССР, ганаровы акадэмік АН Беларусі
• Пятро Краўчанка
• У. П. Алейнік (1959—) — скакун у ваду, прызёр Алімпійскіх гульняў

Гл. таксама

• Гарады Мінскай вобласці
• Гарады Беларусі

Літаратура

• Смолевичи // Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г. П. Пашков [и др.]; под общ. ред. И. И. Пирожника. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2007. — 648 с. ISBN 978-985-11-0384-9;
• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 46—47. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0251-2 (Т. 15).

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Смалявічы

• Геаграфічныя звесткі па тэме Смалявічы на OpenStreetMap