Гарадзея

Гарадскі пасёлак Гарадзея Касцёл Св. Іосіфа Сцяг Герб Краіна Беларусь Вобласць Мінская Раён Нясвіжскі Каардынаты 53°19′00″ пн. ш. 26°32′00″ у. д. Заснаваны 1530 Першае згадванне 1530 Гарадскі пасёлак з 1940 Вышыня цэнтра 169 м Насельніцтва 3 777 чалавек (2017) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 1770 Паштовы індэкс 222610, 222611 Аўтамабільны код 5 СААТА 6242557000 Гарадзея на карце Беларусі ±

Гарадзея на Вікісховішчы

Гарадзе́я (трансліт.: Haradzieja, руск.: Городея) — гарадскі пасёлак у Нясвіжскім раёне Мінскай вобласці, на р. Гарадзейка. Цэнтр Гарадзейскага сельсавета (не ўваходзіць у яго склад). Чыгуначная станцыя на лініі Мінск—Баранавічы, на аўтадарозе Нясвіж—Навагрудак. Насельніцтва 3 777 чал. (2017).

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Упершыню згадваецца ў 1530 годзе. З 1575 уласнасць Радзівілаў.

У складзе Расійскай імперыі

У 19 ст. вёска пад назвай Горная Гарадзея, цэнтр воласці Навагрудскага павета. З пабудовай Маскоўска-Брэсцкай чыгункі (1871) — станцыя. У 1-ю сусветную вайну з 1915 у прыфрантавой паласе; звалася Замір’е.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай Гарадзея абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. З 1 студзеня 1919 года ў адпаведнасці з пастановай І з’езда КП(б) Беларусі яна ўвайшла ў склад Савецкай Беларусі.

З 1921 года ў складзе Польшчы, цэнтр гміны Нясвіжскага павета. З 1939 года ў БССР, з 1940 года гарадскі пасёлак у Нясвіжскім раёне, зліўся з чыгуначнай станцыяй.

Насельніцтва

• 1969 — 4200 чал.
• 2001 — 4447 чал.
• 2006 — 4,2 тыс. чал.
• 2016 — 3 802 чал.
• 2017 — 3 777 чал.

Эканоміка

• Прадпрыемствы харчовай (цукровы камбінат) і лёгкай прамысловасці.

Славутасці

• Спаса-Праабражэнская царква (1808)
• Праваслаўная капліца 1874 г.
• Касцёл Святога Іосіфа
• Сінагога (не дзейнічае)

• 

  Капліца

• 

  царква

• 

  Дом для рабочых чыгункі

• 
• 

Вядомыя асобы

• Юрый Мікалаевіч Абрамовіч (нар. 1948) — беларускі архітэктар.
• Уладзімір Дзмітрыевіч Бруй (нар. 1948) — беларускі пісьменнік, перакладчык.
• Вера Сямёнаўна Касмовіч (1928) — удзельніца пасляваеннага антысавецкага падпольнага руху, сябра Саюза змагання за незалежнасць Беларусі.
• Аляксандр Надсан (1926—2015) — беларускі грэка-каталіцкі святар, апостальскі візітатар для беларусаў-каталікоў у замежжы.
• Міхаіл Аляксеевіч Маталыцкі (нар. 1957) — беларускі матэматык
• Міхась Маскалік (1903—1965) — беларускі рэлігійны і культурна-грамадскі дзеяч у Заходняй Германіі.
• Аляксандр Вікенцьевіч Скачко (нар. 1933) — беларускі ўрач. Народны ўрач Беларусі (1994).

Гл. таксама

• Пасёлкі гарадскога тыпу Мінскай вобласці
• Пасёлкі гарадскога тыпу Беларусі

Літаратура

• Городея // Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г. П. Пашков [и др.]; под общ. ред. И. И. Пирожника. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2007. — 648 с. ISBN 978-985-11-0384-9

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Гарадзея

• Геаграфічныя звесткі па тэме Гарадзея на OpenStreetMap