Гарадзея

Гарадзея
Сцяг	Герб
Краіна	Беларусь
Вобласць	Мінская
Раён	Нясвіжскі
Каардынаты	53°19′00″ пн. ш. 26°32′00″ у. д.HGЯO
Заснаваны	1530
Першае згадванне	1530
Гарадскі пасёлак з	1940
Вышыня цэнтра	169 м
Насельніцтва	3 777 чалавек (2017)
Часавы пояс	UTC+3
Тэлефонны код	+375 1770
Паштовы індэкс	222610, 222611
Аўтамабільны код	5
СААТА	6242557000
	Гарадзея на Вікісховішчы

Гарадзе́я^[2] (трансліт.: Haradzieja, руск.: Городея) — гарадскі пасёлак у Нясвіжскім раёне Мінскай вобласці, на р. Гарадзейка. Цэнтр Гарадзейскага сельсавета (не ўваходзіць у яго склад). Чыгуначная станцыя на лініі Мінск—Баранавічы, на аўтадарозе Нясвіж—Навагрудак. Насельніцтва 3 777 чал. (2017)^[1].

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Вялікае Княства Літоўскае[правіць | правіць зыходнік]

Упершыню згадваецца ў 1530 годзе. З 1575 уласнасць Радзівілаў.

У складзе Расійскай імперыі[правіць | правіць зыходнік]

У 19 ст. вёска пад назвай Горная Гарадзея, цэнтр воласці Навагрудскага павета. З пабудовай Маскоўска-Брэсцкай чыгункі (1871) — станцыя. У 1-ю сусветную вайну з 1915 у прыфрантавой паласе; звалася Замір’е.

Найноўшы час[правіць | правіць зыходнік]

25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай Гарадзея абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. З 1 студзеня 1919 года ў адпаведнасці з пастановай І з’езда КП(б) Беларусі яна ўвайшла ў склад Савецкай Беларусі.

З 1921 года ў складзе Польшчы, цэнтр гміны Нясвіжскага павета. З 1939 года ў БССР, з 1940 года гарадскі пасёлак у Нясвіжскім раёне, зліўся з чыгуначнай станцыяй.

Насельніцтва[правіць | правіць зыходнік]

1969 — 4200 чал.
2001 — 4447 чал.
2006 — 4,2 тыс. чал.
2016 — 3 802 чал.^[3]
2017 — 3 777 чал.^[1]

Эканоміка[правіць | правіць зыходнік]

Прадпрыемствы харчовай (цукровы камбінат) і лёгкай прамысловасці.

Славутасці[правіць | правіць зыходнік]

Капліца
царква
Дом для рабочых чыгункі

Вядомыя асобы[правіць | правіць зыходнік]

Юрый Мікалаевіч Абрамовіч (нар. 1948) — беларускі архітэктар.
Аляксандр Надсан — беларускі рэлігійны дзеяч
Міхаіл Аляксеевіч Маталыцкі (нар. 1957) — беларускі матэматык
Міхась Маскалік (1903—1965) — беларускі рэлігійны і культурна-грамадскі дзеяч у Заходняй Германіі.
Аляксандр Вікенцьевіч Скачко (нар. 1933) — беларускі ўрач. Народны ўрач Беларусі (1994).

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2017 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2016 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу (руск.) . Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (29 сакавіка 2017). Праверана 3 красавіка 2017.
↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (DJVU). Сустракаецца таксама варыянт Гаро́дзяя, н.. Гаро́дзей, м.. Гарадзе́й, м.
↑ Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2016 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2015 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу (руск.) . Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (30 сакавіка 2016). Праверана 3 красавіка 2017.
↑ https://belisrael.info/?p=17457

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Городея // Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г. П. Пашков [и др.]; под общ. ред. И. И. Пирожника. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2007. — 648 с. ISBN 978-985-11-0384-9

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Гарадзея

Геаграфічныя звесткі па тэме Гарадзея на OpenStreetMap

[2017-Estimate-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2017 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2016 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу (руск.) . Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (29 сакавіка 2017). Праверана 3 красавіка 2017.

[NNP-2] Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (DJVU). Сустракаецца таксама варыянт Гаро́дзяя, н.. Гаро́дзей, м.. Гарадзе́й, м.

[2016-Estimate-3] Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2016 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2015 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу (руск.) . Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (30 сакавіка 2016). Праверана 3 красавіка 2017.

[4] ttps://belisrael.info/?p=17457

[1]

[2]

[3]

[4]

Гарадзейскі сельсавет
Цэнтр	Гарадзея (не ўваходзіць у склад)
Аграгарадкі	Астроўкі · Новагарадзейскі · Ударны
Вёскі	Барацькаўшчына · Вялікая Лысіца · Галаўцы · Забалацце · Завітая · Зарэчча · Копцеўшчына · Краснагоркі · Макашы · Малінаўка · Маляўшчына · Новая Лысіца · Новіны · Прасці · Стаўпішчы · Студзёнкі · Ужанка · Янчыцы

Нясвіжскі раён
Гарады	Нясвіж
Гарадскія пасёлкі	Гарадзея
Сельсаветы	Гарадзейскі с/с • Казлоўскі с/с • Ланскі с/с • Ліпскі с/с • Нясвіжскі с/с • Сейлавіцкі с/с • Сноўскі с/с
Скасаваныя сельсаветы	Астроўскі с/с • Грыцкевіцкі с/с • Карцэвіцкі с/с • Лявонавіцкі с/с • Навасёлкаўскі с/с • Юшавіцкі с/с

Мінская вобласць
Адміністрацыйны цэнтр — Мінск (не ўваходзіць у склад)
Раёны	Барысаўскі Бярэзінскі Валожынскі Вілейскі Дзяржынскі Капыльскі Клецкі Крупскі Лагойскі Любанскі Маладзечанскі Мінскі Мядзельскі Нясвіжскі Пухавіцкі Салігорскі Слуцкі Смалявіцкі Старадарожскі Стаўбцоўскі Уздзенскі Чэрвеньскі
Гарады	Барысаў Беразіно Валожын Вілейка Дзяржынск Жодзіна¹ Заслаўе Капыль Клецк Крупкі Лагойск Любань Маладзечна Мар’іна Горка Мядзел Нясвіж Салігорск Слуцк Смалявічы Старыя Дарогі Стоўбцы Узда Фаніпаль Чэрвень
Пгт	Бобр Гарадзея Зялёны Бор Івянец Крывічы Мачулішчы Нарач Плешчаніцы Праўдзінскі Радашковічы Рудзенск Свір Свіслач Смілавічы Старобін Урэчча Халопенічы Чырвоная Слабада
¹горад абласнога падпарадкавання