Докшыцкі раён
| Докшыцкі раён | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
|||||
| Краіна |
 Беларусь |
||||
| Уваходзіць у | Віцебская вобласць | ||||
| Адміністрацыйны цэнтр | Докшыцы | ||||
| Дата ўтварэння | 15 студзеня 1940 | ||||
| Кіраўнік | Алег Анатольевіч Кавалёнак[d][1] | ||||
| Афіцыйныя мовы |
Родная мова: беларуская 90,44 %, руская 8,77 % Размаўляюць дома: беларуская 76,96 %, руская 16,54 %[2] |
||||
| Насельніцтва (2009) |
26 828 чал.[2] (10-е месца) | ||||
| Шчыльнасць | 11,83 чал./км² (16-е месца) | ||||
| Нацыянальны склад |
беларусы — 94,85 %, рускія — 3,02 %, іншыя — 2,13 %[2] |
||||
| Плошча |
2 267,61[3] (5-е месца) |
||||
| Вышыня над узроўнем мора • Найвышэйшы пункт |
264,4 м |
||||
 |
|||||
| Часавы пояс | UTC+03:00 | ||||
| Паштовыя індэксы | 211722 | ||||
| Код аўтам. нумароў | 2 | ||||
| Афіцыйны сайт | |||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||
Докшыцкі раён — адміністрацыйная адзінка ў складзе Віцебскай вобласці. Докшыцкі раён быў утвораны 15 студзеня 1940 г. Мяжуе з Пастаўскім, Глыбоцкім, Ушацкім, Лепельскім раёнамі Віцебскай вобласці, Мядзельскім, Лагойскім і Барысаўскім раёнамі Мінскай вобласці.
Цэнтр раёна — горад Докшыцы, які размешчаны каля вытокаў Бярэзіны, за 195 кіламетраў ад Віцебска і за 132 кіламетры ад Мінска.
Геаграфія
Большая частка тэрыторыі раёна размешчана ў межах Верхнебярэзінскай і Нарачана-Вілейскай нізін. На поўначы — адгор’і Свянцянскіх град, у цэнтры — Докшыцкае ўзвышша, на поўдні — адгор’і Плешчаніцкага ўзвышша. Паверхня ўзгорыста-раўнінная. Плоскія забалочаныя ўчасткі чаргуюцца з кароткімі градамі, камавымі ўзгоркамі, озамі. Найвышэйшы пункт Докшыцкага раёна знаходзіцца каля вёскі Лусцічы (264,4 метры над узроўнем мора).
У тэктанічных адносінах раён прымеркаваны да Вілейскага пахаванага выступу Беларускай антэклізы. Зверху залягаюць пароды антрапагенавага ўзросту паазерскага, сожскага, дняпроўскага і бярэзінскага зледзяненняў магутнасцю ад 80 да 160 м. Сярод карысных выкапняў у раёне знаходзяцца торф, пясчана-жвіровы матэрыял, легкаплаўкія гліны.
Докшыкі раён размешчаны на водападзеле басейнаў Чорнага і Балтыйскага мораў. Тут бяруць свае пачаткі рэкі Вілія і Бярэзіна. Вілія і Сэрвач нясуць свае воды ў Нёман, а Бярэзіна (з прытокам Поня і інш.) — у Дняпро. У водную сетку раёна ўваходзіць шмат малых рэчак: Астраўлянка, Варлынка, Галядза, Гулянка, Дзяражына, Зуйка, Лонва, Прабойніца, Студзенка, Чарніца, Чорная.
На тэрыторыі раёна знаходзяцца азёры Сэрвач, Плаўна, Вольшыца, Медзазол, Межужол, Манец, Дамашкаўскае, Станіслаўскае, Чорнае, Маскавіца, Камайскае.
Пашыраны дзярновыя і дзярнова-карбанатныя, дзярнова-падзолістыя забалочаныя, дзярнова-падзолістыя і тарфяна-балотныя глебы. Паводле механічнага складу сугліністыя, супясчаныя, пясчаныя і тарфяныя глебы.
Тут знаходзіцца паўночная частка Бярэзінскага біясфернага запаведніка плошчай каля 200 квадратных кіламетраў і тры гідралагічныя заказнікі рэспубліканскага значэння: Верхневілейскі, Галубіцкая пушча, Сэрвач, створаныя для захавання воднай экасістэмы. Галубіцкая пушча і Сэрвач з’яўляюцца заказнікамі міжнароднага значэння.
Насельніцтва
У раёне налічваецца 274 населеных пункта, у тым ліку горад Докшыцы і гарадскі пасёлак Бягомль. Гарадское насельніцтва (Докшыцы, Бягомль) складае 9,3 тыс. чал. (2010).
Колькасць насельніцтва раёна мае тэндэнцыю скрачацца:
- 1971 — 49,8 тыс. чал.
- 2006 — 30,5 тыс. чал.
- 2009 — 28,8 тыс. чал.
Адміністрацыйны падзел
Раён падзелены на 10 сельскіх саветаў: Бярозкаўскі, Бярэзінскі, Ваўкалацкі, Докшыцкі, Крулеўшчынскі, Крыпульскі, Параф’янаўскі, Парплішчанскі, Сітцаўскі, Тумілавіцкі, і Бягомльскі пасялковы савет.
Транспарт
Па тэрыторыі раёна праходзяць чыгункі:
- Полацк — Маладзечна,
- Крулеўшчына — Лынтупы,
- Лагойск — Зембін — Глыбокае — граніца Латвійскай Рэспублікі (Урбаны) Р3,
- Мінск — Віцебск М3,
- Ушачы — Вілейка Р29,
- Багушэўск — Сянно — Лепель — Мядзел Р86.
Культура, СМІ
- Выходзіць газета «Родныя вытокі».
- Бягомльскі музей народнай славы.
Вядомыя ўраджэнцы і жыхары
- В. К. Бабіч (1935, в. Зальхоўе —), Герой Сацыялістычнай Працы
- Міхаіл Міхайлавіч Кавалёў,
- Сяргей Карніловіч,
- Галіна Пятроўна Крываблоцкая, беларускі мастак
- Леаніла Чарняўская, беларуская пісьменніца, перакладчыца, педагог
- Янка Юхнавец, беларускі паэт, пісьменнік
Зноскі
- ↑ http://dokshitsy.vitebsk-region.gov.by/ru/Rayispolkom/
- ↑ а б в Вынікі перапісу 2009 года
- ↑ «Дзяржаўны зямельны кадастр Рэспублікі Беларусь» (па стане на 1 студзеня 2011 г.)
Літаратура
- Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Докшыцкага раёна / рэдкал.: Г. Пашкоў і інш.; маст. Э. Жакевіч. — Мн., 2004. — 749 с.
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Докшыцкі раён- Спіс населенных пунктаў Докшыцкага раёна па сельсаветах
- Докшыцкі раённы выканаўчы камітэт (руск.)
- Праект Віцебскай абласной бібліятэкі ПРЫДЗВІНСКІ КРАЙ: ГІСТОРЫЯ І СУЧАСНАСЦЬ
- Навіны Докшыцкага раёна на сайце Westki.info
- Пералік аб’ектаў гісторыка-культурнай спадчыны Докшыцкага раёна (бел. (тар.))
- Выдатныя мясціны на партале globus.tut.by (руск.)
- Фотаздымкі адметных мясцін Докшыцкага раёна на сайце Radzima.org
- Азёры Докшыцкага раёна на сайце ulov.zv.by (руск.)
 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| |||||||||
