Бітва ў Трансільваніі

Бітва ў Трансільваніі
Асноўны канфлікт: Румынская кампанія Першай сусветнай вайны
Румынскія войскі перасякаюць Карпаты, урываючыся ў Аўстра-Венгрыю. Румынскі фронт. Жнівень 1916
Дата	28 жніўня — 26 лістапада 1916
Месца	Трансільванія, Аўстра-Венгрыя,Румынія
Вынік	Перамога Цэнтральных дзяржаў
Праціўнікі
Антанта: Румынія Расійская імперыя Цэнтральныя дзяржавы: Аўстра-Венгрыя Германская імперыя
Камандуючыя
Фердынанд I Канстанцін Празан Аляксандру Авярэску П. А. Лячыцкі Артур Арц фон Штраўсенбург Эрых фон Фалькенгайн
Сілы бакоў
440 000 (спачатку) 70 000 (спачатку)

Бі́тва ў Трансільва́ніі (28 жніўня — 26 лістапада 1916) — асноўная бітва ў ходзе Румынскай кампаніі паміж румынскімі войскамі і войскамі Цэнтральных дзяржаў, якая праходзіла на тэрыторыі Аўстра-Венгрыі і Каралеўства Румынія часоў Першай сусветнай вайны.

Гісторыя

Бітва ў Трансільваніі пачалася неадкладна пасля аб’явы вайны Каралеўствам Румынія Цэнтральным дзяржавам і ўжо ў ноч з 27 на 28 жніўня 1916 года румынскія войскі практычна без перашкод і арганізаванага супраціву з боку аўстра-венгерскіх войскаў перасеклі дзяржаўную мяжу суседняй дзяржавы. Мэтай наступальнай аперацыі вызначалася захапіць спрэчную правінцыю Трансільванію, дзе ў пераважнай большасці пражывалі румынскае насельніцтва, і патэнцыйна выбіць Аўстра-Венгрыі з вайны, якая яшчэ не акрыяла пасля сакрушальнай паразы яе войскаў падчас Брусілоўскага наступу.

Хоць спачатку наступ румынскай арміі быў паспяховым, прасоўванне яе войскаў было спынена пасля нападу Балгарыі на Дабруджу, і паспяхова пачатага маштабнага контрнаступлення нямецкай і аўстра-венгерскай армій пасля 18 верасня 1916 года. Нямецкія войскі нанеслі сур’ёзны ўдар каля горада Хацег, а затым магутнымі ўдарамі аўстра-германскіх войскаў румынская армія была разгромлена і адступіла назад да Карпат. Да канца лістапада войскі Чацвярнога саюза пад кіраўніцтвам нямецкага генерала пяхоты Э. фон Фалькенгайна канчаткова разбілі праціўніка, выклікаўшы разбурэнне ўсяго Румынскага фронту, звяржэнне і ўцёкі румынскіх уладаў на чале з каралём з Бухарэста.

Бітва ў Трансільваніі скончылася поўным разгромам румынскай арміі, якая панесла цяжкія страты ў бітве. Нягледзячы шматразовай лікавай перавазе над войскамі Цэнтральных дзяржаў у Трансільваніі, румынскія войскі не змаглі дамагчыся поспеху і дасягнуць пэўных мэтаў. Тактычныя поспехі ў пачатку ўварвання і ўдалае прасоўванне румынскіх войскаў углыб тэрыторыі Аўстра-Венгрыі былі абумоўлены фактычна адсутнасцю супраціву з боку праціўніка. Аднак, як толькі румынскія войскі ўвайшлі ў сутыкненне з аўстра-нямецкімі фарміраваннямі, яны адразу ж пачалі цярпець паражэнне, і ў рэшце рэшт, страцілі не толькі тое, што здабылі ў баях, але і адступілі з тэрыторыі практычна ўсёй Румыніі.

Карты бітвы

• 
  Румынскае ўварванне Аўстра-Венгрыі, жнівень 1916
• 
  Контрнаступленне войскаў Цэнтральных дзяржаў, верасень-кастрычнік 1916

Гл. таксама

• Бухарэсцкае пагадненне (1916)
• Перамір’е ў Фокшанах
• Румынія ў Першай сусветнай вайне
• Саюзнікі ў Першай сусветнай вайне

Літаратура

• Заянчкоўскі А. М. Першая сусветная вайна = Первая мировая война. — СПб.: Палігон, 2000. — 878 с. — ISBN 5-89173-082-0..
• История Первой мировой войны 1914—1918 гг. / под редакцией И. И. Ростунова. — в 2-х томах. — М.: Наука, 1975. — 25 500 экз..
• Виноградов В. Н. Румыния в годы первой мировой войны. — Москва, 1969.
• Jelavich, Barbara. «Romania in the First World War: The Pre-War Crisis, 1912-1914», The International History Review 14, 3 (1992): 441-51.
• Torrey, Glenn E. «The Entente and the Rumanian Campaign of 1916», Rumanian Studies 4 (1976-79): 174-91.
• Torrey, Glenn E. «The Rumanian Campaign of 1916: Its Impact on the Belligerents», Slavic Review 39, 1 (1980): 27-43.
• Torrey, Glenn E. «Romania in the First World War: The Years of Engagement, 1916-1918», The International History Review 14, 3 (1992): 462-79.

Спасылка

• Romania's Attempted Occupation of Transylvania (англ.)
• Вынікі кампаніі 1916 г
• Кампанія 1916 года Архівавана 14 ліпеня 2014.