Літоўска-Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма тлумачэння праўкі
дапаўненне
Радок 101: Радок 101:
У склад Літбела былі ўключаны тэрыторыі [[Віленская губерня|Віленскай]], Мінскай, часткі Ковенскай і Гродзенскай губерній. Адміністрацыйным цэнтрам абвешчана [[Вільня]].
У склад Літбела былі ўключаны тэрыторыі [[Віленская губерня|Віленскай]], Мінскай, часткі Ковенскай і Гродзенскай губерній. Адміністрацыйным цэнтрам абвешчана [[Вільня]].


Урад Літбела ўзначаліў [[Вінцас Міцкявічус-Капсукас|В. Міцкявічус-Капсукас]]. Вядучая роля належала [[КП(б)ЛіБ|Камуністычнай партыі (бальшавікоў) Літвы і Беларусі]] (створана ў сакавіку 1919), дазвалялася дзейнасць камуністычных і рабочых партый і груп, якія прадстаўлялі яўрэйскае і польскае насельніцтва. Была абвешчана нацыяналізацыя прадпрыемстваў, прымусовая харчовая развёрстка, усеагульная працоўная павіннасць.
Вядучая роля належала [[КП(б)ЛіБ|Камуністычнай партыі (бальшавікоў) Літвы і Беларусі]] (створана ў сакавіку 1919), дазвалялася дзейнасць камуністычных і рабочых партый і груп, якія прадстаўлялі яўрэйскае і польскае насельніцтва. Была абвешчана нацыяналізацыя прадпрыемстваў, прымусовая харчовая развёрстка, усеагульная працоўная павіннасць.


Адзін з галоўных ініцыятараў утварэння ЛітБел [[Якаў Міхайлавіч Свярдлоў|Я. Свярдлоў]] у тэлеграме ад 30 студзеня ў ЦК КП Літвы як аб звяршыўшымся факце паведамляў:<ref>Свердлов, Я. Избранные произведения: В 3 т. Т. 3. — М., 1960. — С. 143.</ref>
Адзін з галоўных ініцыятараў утварэння ЛітБел [[Якаў Міхайлавіч Свярдлоў|Я. Свярдлоў]] у тэлеграме ад 30 студзеня ў ЦК КП Літвы як аб звяршыўшымся факце паведамляў:<ref>Свердлов, Я. Избранные произведения: В 3 т. Т. 3. — М., 1960. — С. 143.</ref>
Радок 113: Радок 113:


Пасля падпісання [[Маскоўскі дагавор РСФСР-Літва, 1920|мірнага дагавора]] паміж [[РСФСР]] і [[Літва|Літвой]] [[12 ліпеня]] [[1920]] і другога абвяшчэння незалежнасці [[ССРБ]] [[31 ліпеня]] [[1920]] Літбел юрыдычна спыніла існаванне.
Пасля падпісання [[Маскоўскі дагавор РСФСР-Літва, 1920|мірнага дагавора]] паміж [[РСФСР]] і [[Літва|Літвой]] [[12 ліпеня]] [[1920]] і другога абвяшчэння незалежнасці [[ССРБ]] [[31 ліпеня]] [[1920]] Літбел юрыдычна спыніла існаванне.


== Урад ==
Урад Літбела ўзначаліў [[Вінцас Міцкявічус-Капсукас|В. Міцкявічус-Капсукас]]. У склад увайшлі:
* Кіраўнік ЦВК КП ЛіБ: Вінцас Міцкявічус-Капсукас
* Кіраўнік ЦВК: [[Казімір Генрыхавіч Цыхоўскі|Казімер Цыхоўскі]]
* Кіраўнік Віленскага Савета Дэлегатаў Рабочых і Салдацкіх дэпутатаў: Казімер Цыхоўскі
* Кіраўнік Савета Народных Камісараў: Вінцас Міцкявічус-Капсукас
* Народны камісар фінансаў: Казімер Цыхоўскі
* Народны камісар камунікацыі: [[Аляксандр Іванавіч Якшэвіч|Аляксандр Якшэвіч]]
* Народны камісар дзяржаўнага кантролю: [[Станіслаў Ігнатавіч Берсан|Станіслаў Берсан]]
* Народны камісар асветы: [[Юліян Мар’янавіч Ляшчынскі|Юліян Ляшчынскі]], [[Аляксандр Рыгоравіч Чарвякоў|Аляксандар Чарвякоў]]
* Народны камісар працы: {{нп3|Сямён Маркавіч Дыманштэйн|Сямён Дыманштэйн|ru|Диманштейн, Семён Маркович}}
* Народны камісар унутраных спраў: [[Ангарэціс|Зігмас Алекса-Ангарэтыс]], [[Якаў Генрыхавіч Далецкі|Якаў Далецкі]]
* Народны камісар вайсковых спраў: [[Іосіф Станіслававіч Уншліхт|Іосіф Уншліхт]]
* Народны камісар замежных спраў: Вінцас Міцкявічус-Капсукас
* Народны камісар юстыцыі (справядлівасці): {{нп3|Мечыслаў Юльевіч Казлоўскі|Мечыслаў Казлоўскі|ru|Козловский, Мечислав Юльевич}}
* Народныя камісары без партфеля: Канстанцінас Керванічус, Пранас Сватэліс-Пралетарас і Айзік Вайнштэйн.


{{зноскі}}
{{зноскі}}

Версія ад 11:29, 11 ліпеня 2018

Гістарычная дзяржава
Літоўска-Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка
Lietuvos–Baltarusijos Tarybinė Socialistinė Respublika
Литовско-Белорусская Советская Социалистическая Республика
Litewsko-Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka
סאָציאַליסט סאָוועטן רעפובליק פון ליטע און ווייַסרוסלאַנ
Сцяг
Сцяг
< 
< 
 >
 >
 >
Сталіца Вільня
Найбуйнейшыя гарады Вільня, Мінск, Коўна
Мова(ы) літоўская, беларуская, руская, польская, ідыш
Афіцыйная мова беларуская, літоўская мова, польская, ідыш і руская
Плошча 207 тыс.км²
Насельніцтва 4 млн (1919)
Форма кіравання Савецкая рэспубліка
Кіраўнікі дзяржавы
Старшыня Цэнтральнага Выканаўчага Камітэта
 • 1919 Казімір Цыхоўскі
Старшыня Савета Народных Камісараў
 • 1919 Вінцас Міцкявічус-Капсукас
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Гісторыя Беларусі
Пагоня, гістарычны герб Беларусі Сучасны герб Беларусі
Старажытная Беларусь
Усходнія славяне
Полацкае княства
Вялікае Княства Літоўскае
Рэч Паспалітая
Расійская імперыя
Беларуская Народная Рэспубліка
ССР Беларусі · Сярэдняя Літва
Літбел
Беларуская ССР · Заходняя Беларусь
Аб’яднанне Беларусі
Генеральная акруга Беларусь
Беларуская ССР
Рэспубліка Беларусь

Літо́ўска-Белару́ская Саве́цкая Сацыялісты́чная Рэспу́бліка, Саве́цкая Сацыялісты́чная Рэспу́бліка Літвы́ і Белару́сі (скарочана Літбе́л) — дзяржаўнае ўтварэнне, якое з'явілася ў адпаведнасці з рэкамендацыямі ЦК РКП(б) 27 лютага 1919 шляхам аб'яднання ССРБ і Літоўскай ССР.

У склад Літбела былі ўключаны тэрыторыі Віленскай, Мінскай, часткі Ковенскай і Гродзенскай губерній. Адміністрацыйным цэнтрам абвешчана Вільня.

Вядучая роля належала Камуністычнай партыі (бальшавікоў) Літвы і Беларусі (створана ў сакавіку 1919), дазвалялася дзейнасць камуністычных і рабочых партый і груп, якія прадстаўлялі яўрэйскае і польскае насельніцтва. Была абвешчана нацыяналізацыя прадпрыемстваў, прымусовая харчовая развёрстка, усеагульная працоўная павіннасць.

Адзін з галоўных ініцыятараў утварэння ЛітБел Я. Свярдлоў у тэлеграме ад 30 студзеня ў ЦК КП Літвы як аб звяршыўшымся факце паведамляў:[1]

"

на з'ездзе Саветаў Беларусі будзе вынесена рашэнне аб аб'яднанні Беларусі і Літвы. Прапанаваць літоўскім таварышам як можна хутчэй склікаць з'езд і правесці там тое ж рашэнне. ЦК лічыць гэтае рашэнне найбольш адпавядаючым нашым агульнапалітычным задачам і цалкам адпавядаючым міжнароднай кан'юнктуры.

"

16 лютага 1919 Часовы рабоча-сялянскі ўрад Літоўскай ССР і ЦВК ССРБ накіравалі ноту польскаму ўраду з прапановай стварыць змешаную камісію для мірнага ўрэгулявання спрэчных тэрытарыяльных пытанняў і вызначэння дзяржаўнай мяжы паміж толькі што абвешчанай ЛітБел і Польшчай[2]. 28 лютага 1919 ЦВК ЛітБел выдаў Дэкларацыю аб знешняй палітыцы, у якой зноў выказвалася гатоўнасць «вырашаць усе спрэчныя пытанні палюбоўна і міралюбіва». Канстатавалася тое, што ўрад Польшчы не адказаў на прапанову аб стварэнні змешанай камісіі і працягвае наступленне. У Дэкларацыі змяшчаўся паўторны (першы быў у Маніфесце аб стварэнні ССРБ) заклік «да ўсіх народаў і іх урадаў» прызнаць Сацыялістычную Савецкую Рэспубліку Літвы і Беларусі і ўступіць з ёю ў зносіны[3]. 1 сакавіка 1919 СНК ЛітБел ССР у ноце да ўрадаў ЗША, Вялікабрытаніі, Францыі і Японіі даў згоду на ўдзел у канферэнцыі на прынцавых астравах для вырашэння спрэчных пытанняў паміж ўрадамі, што ўтварыліся на тэрыторыі былой Расійскай імперыі. Але ўсе гэтыя прапановы засталіся без адказу. Польшча і краіны Антанты не прызнавалі ЛітБел і адмаўляліся ўступаць з ёй у перагаворы[4].

У красавіку-верасні 1919 тры чвэрці Літбела занята польскімі войскамі. Пасля гэтага органы ўлады Літбела часткова ліквідаваны паводле рашэння ЦК РКП(б).

Пасля падпісання мірнага дагавора паміж РСФСР і Літвой 12 ліпеня 1920 і другога абвяшчэння незалежнасці ССРБ 31 ліпеня 1920 Літбел юрыдычна спыніла існаванне.


Урад

Урад Літбела ўзначаліў В. Міцкявічус-Капсукас. У склад увайшлі:

Зноскі

  1. ↑ Свердлов, Я. Избранные произведения: В 3 т. Т. 3. — М., 1960. — С. 143.
  2. ↑ Знешняя палітыка Беларусі: Зб. дакументаў і матэрыялаў. Т. 1 (1917—1922). — Мн., 1997. — С. 110—111.
  3. ↑ Знешняя палітыка Беларусі. Т. 1. — С. 116—117.
  4. ↑ Гісторыя Беларусі: У 6 т. Т. 5: Беларусь у 1917—1945 гг. / А. Вабішчэвіч, Н. Васілеўская, І. Ігнаценка [і інш.]; Рэдкал.: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.]; Рэд. тома М. Касцюк. — Мн.: Экаперспектыва, 2006. — 613 с.: іл. — С. 113. — ISBN 985-469-149-7.
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Літоўска-Беларуская_Савецкая_Сацыялістычная_Рэспубліка&oldid=3176877"