Літоўска-Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
JerzyKundrat (размовы | уклад) дрНяма тлумачэння праўкі |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 115: | Радок 115: | ||
== Гл. таксама == |
== Гл. таксама == |
||
{| class="wikitable" |
|||
! colspan="3" |<center>'''[[Беларусь]] у тэмах'''</center> |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
![[Гісторыя Беларусі|Гісторыя]] |
|||
|[[Старажытная гісторыя Беларусі|Старажытная гісторыя]] · [[Кіеўская Русь]] (<small>[[Полацкае княства]] · [[Тураўскае княства]]</small>) · [[Вялікае Княства Літоўскае|ВКЛ]] · [[Рэч Паспалітая]] · [[Расійская імперыя]] ( <small>[[Паўночна-Заходні край]]</small>) · [[Заходняя вобласць]] · [[Беларуская Народная Рэспубліка|БНР]] · [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]] (<small>[[Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка Беларусі|ССРБ]] · '''Літбел'''</small>) ·[[Беларусь|Рэспубліка Беларусь]] |
|||
| rowspan="11" | |
|||
|- |
|||
| |
|||
|- |
|||
!Палітыка |
|||
|[[Канстытуцыя Беларусі|Канстытуцыя]] · [[Дзяржаўны лад Беларусі|Дзяржаўны лад]] · [[Прэзідэнт Беларусі|Прэзідэнт]] · [[Савет Міністраў Рэспублікі Беларусь|Урад]] · [[Нацыянальны сход Рэспублікі Беларусь|Парламент]] · [[Спіс палітычных партый Беларусі|Палітычныя партыі]] · [[Знешняя палітыка Беларусі|Знешняя палітыка]] · Унутраная палітыка · Выбары |
|||
|- |
|||
| |
|||
|- |
|||
![[Геаграфія Беларусі|Геаграфія]] |
|||
|Прыродныя ўмовы · [[Рэльеф Беларусі|Рэльеф]] · [[Геалогія Беларусі|Геалогія]] · [[Вадаёмы Беларусі|Вадаёмы]] · [[Флора Беларусі|Флора]] · [[Фаўна Беларусі|Фаўна]] · [[Азёры Беларусі|Азёры]] · [[Адміністрацыйны падзел Беларусі|Адміністрацыйны падзел]] · [[Раёны Беларусі|Раёны]] · Сельсаветы · [[Гарады Беларусі|Гарады]] (<small>[[Горад Мінск|Сталіца]] (''[[Сталіцы Беларусі|Гістарычныя сталіцы]]'')</small>) · [[Пасёлкі гарадскога тыпу Беларусі|Пасёлкі гарадскога тыпу]] ·[[Аграгарадок|Аграгарадкі]] |
|||
|- |
|||
| |
|||
|- |
|||
!Грамадства |
|||
|[[Беларусы]] · [[Мовы Беларусі|Мовы]] (<small>[[Беларуская мова|Беларуская]] (''«[[Наркамаўка]]»'' · ''[[Тарашкевіца]]'' · ''[[Трасянка]]'')</small> · <small>[[Руская мова|Руская]] (''[[Руская мова ў Беларусі]]'' · ''[[Русіфікацыя Беларусі]]'')</small>) · Спорт · [[Асвета на Беларусі|Адукацыя]] · [[Навука ў Беларусі|Навука]] · [[Рэлігія ў Беларусі|Рэлігія]] · Цэнзура · [[Спіс дзяржаўных узнагарод і ганаровых званняў Беларусі|Узнагароды]] ( <small>[[Герой Беларусі]]</small>) ·[[Герб Беларусі|Герб]] · [[Сцяг Беларусі|Сцяг]] · [[Мы, беларусы|Гімн]] · [[Бела-чырвона-белы сцяг]] · [[Герб «Пагоня»]] · [[Штандар Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь|Штандар Прэзідэнта]] · [[Узброеныя Сілы Беларусі|Узброеныя сілы]] · СМІ · [[Тэлебачанне ў Беларусі|Тэлебачанне]] · IT-сфера · Правы чалавека |
|||
|- |
|||
| |
|||
|- |
|||
![[Эканоміка Беларусі|Эканоміка]] |
|||
|[[Беларускі рубель]] · [[Нацыянальны Банк Рэспублікі Беларусь|Нацыянальны банк]] · [[Сельская гаспадарка Беларусі|Сельская гаспадарка]] · Турызм і адпачынак ( <small>[[Спіс аб'ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Беларусі|Сусветная спадчына]]</small>) · Транспартная сістэма · [[Беларуская энергетычная сістэма|Энергасістэма]] · [[Газатранспартная сістэма Беларусі|Газатранспартная сістэма]] · Гандаль · Жыллёвае будаўніцтва · [[Белпошта|Пошта]] |
|||
|- |
|||
| |
|||
|- |
|||
![[Культура Беларусі|Культура]] |
|||
|[[Беларускі нацыянальны касцюм|Адзежа]] · [[Архітэктура Беларусі|Архітэктура]] · [[Выяўленчае мастацтва Беларусі|Выяўленчае мастацтва]] · [[Кінематограф Беларусі|Кіно]] (<small>[[Беларусьфільм]], [[Спіс беларускіх фільмаў|Спіс фільмаў]]</small>) · [[Беларуская літаратура|Літаратура]] ( <small>[[Беларуская дзіцячая літаратура|Дзіцячая літаратура]]</small>) · [[Спіс музеяў Беларусі|Музеі]] · [[Музыка Беларусі|Музыка]] · Святы · [[Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь|Славутасці]] · [[Беларускія народныя танцы|Танцы]] · [[Абрады і звычаі беларусаў|Традыцыі]] · [[Тэатры Беларусі|Тэатры]] ·[[Бібліятэкі Беларусі|Бібліятэкі]] |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
| colspan="3" |'''[[Партал:Беларусь|Партал «Беларусь»]]''' · '''Праект «Беларусь»''' · '''Праект «Постаці Беларусі»''' |
|||
|} |
|||
{| class="wikitable" |
|||
! colspan="2" |[[Гісторыя Беларусі]] |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
![[Старажытная гісторыя Беларусі|Старажытнасць]] (да [[500]]) |
|||
|[[Палеаліт на Беларусі|Палеаліт]] · [[Мезаліт на Беларусі|Мезаліт]] · [[Неаліт на Беларусі|Неаліт]] · [[Бронзавы век на Беларусі|Бронзавы век]] · [[Жалезны век на Беларусі|Жалезны век]] · [[Неўры]] · [[Бастарны]] |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
!Ранняе Сярэднявечча ([[500]]—[[1240]]) |
|||
|Балты · [[Славянская каланізацыя Беларусі|Славяне]] · [[Полацкае княжанне]] · [[Полацкае княства]] · [[Тураўскае княства]] · [[Смаленскае княства]] · [[Літва, зямля|Літва старажытная]] |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
![[Вялікае Княства Літоўскае]] ([[1237]]—[[1569]]) |
|||
|[[Утварэнне Вялікага Княства Літоўскага|Утварэнне]] · [[Крэўская унія]] · [[Статуты Вялікага Княства Літоўскага|Статуты ВКЛ]] · Рэфармацыя · [[Войны Вялікага Княства Літоўскага з Маскоўскай дзяржавай|Войны з Маскоўскай дзяржавай]] · [[Люблінская унія]] · [[Залаты век беларускай гісторыі|Залаты век]] · |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
![[Рэч Паспалітая]] ([[1569]]—[[1795]]) |
|||
|[[Люблінская унія]] · Войны Рэчы Паспалітай і Расіі · [[Берасцейская унія]] · [[Вайна Расіі з Рэччу Паспалітай, 1654—1667|Патоп]] · [[Паланізацыя]] · [[Асветніцтва на Беларусі|Асветніцтва]] · [[Канстытуцыя 3 мая 1791 года]] · [[Падзелы Рэчы Паспалітай]] · [[Паўстанне 1794 года]] |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
!У складзе [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]] ([[1795]]—[[1917]]) |
|||
|[[Беларусь у складзе Расійскай імперыі]] · [[Беларускае генерал-губернатарства|Беларускае ваеннае]] і [[Літоўскае генерал-губернатарства|Літоўскае ваеннае губернатарствы]] · [[Вялікае Княства Літоўскае, 1811|Вялікае Княства Літоўскае (1811)]] · [[Вайна 1812 года]] · [[Вялікае Княства Літоўскае, 1812|Вялікае Княства Літоўскае (1812)]] · [[Паўночна-Заходні край]] · [[Паўстанне 1830—1831 гадоў]] · [[Паўстанне ў Польшчы, Літве і Беларусі, 1863—1864|Паўстанне 1863—1864 гадоў]] · [[Русіфікацыя Беларусі|Русіфікацыя]] · [[Беларускае нацыянальнае адраджэнне|Нацыянальнае адраджэнне]] · [[Беларусь у пачатку ХХ ст.]] · [[Беларусь у Першай сусветнай вайне|Першая сусветная вайна]] |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
!Найноўшы час ([[1917]]—[[1991]]) |
|||
|[[Кастрычніцкая рэвалюцыя на Беларусі|Кастрычніцкая рэвалюцыя]] · [[Падзеі ў Мінску 19—21 лютага 1918 года]] · [[Заходняя вобласць]] · [[Заходняя камуна]] · [[Беларуская Народная Рэспубліка|БНР]] · [[Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка Беларусі|ССРБ]] · '''Літбел ССР''' · [[Беларусь у польска-савецкай вайне|Польска-савецкая вайна]] · [[Паход Булак-Балаховіча]] · [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]] · [[Індустрыялізацыя і калектывізацыя ў БССР|Індустрыялізацыя і калектывізацыя]] · [[Беларусізацыя]] · [[Узбуйненне БССР]] · [[Сярэдняя Літва]] · [[Заходняя Беларусь]] · [[Рэпрэсіі ў БССР|Рэпрэсіі]] · Другая сусветная вайна ([[Польская абарончая вайна, 1939|Польская абарончая вайна]] · [[Уз'яднанне Заходняй Беларусі з БССР|аб'яднанне Беларусі]] · [[Абарончая аперацыя на Беларусі, 1941|нямецкае ўварванне]] · [[Нямецкая акупацыя Беларусі, 1941—1944|акупацыя]] · [[Савецкі партызанскі рух у Беларусі, 1941—1944|савецкі партызанскі рух]] · [[Беларускі калабарацыянізм у Другой сусветнай вайне|калабарацыянізм]] · [[Аперацыя «Баграціён»|вызваленне]]) · [[Развіццё БССР у пасляваенны перыяд (1945—1991)|Пасляваенная Беларусь]] |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
![[Гісторыя суверэннай Беларусі|Сучаснасць]] (пасля [[1991]]) |
|||
|[[Беларусь|Незалежная Беларусь]] · Рэферэндумы ў Беларусі |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
!Звязаныя тэмы |
|||
|[[Канфесіянальная гісторыя Беларусі|Канфесіянальная гісторыя]] · [[Гісторыя філасофскай думкі на Беларусі|Гісторыя філасофскай думкі]] · [[Гістарыяграфія гісторыі Беларусі]] · [[Палітычныя арганізацыі беларускай гісторыі]] |
|||
|} |
|||
{| class="wikitable" |
|||
! colspan="3" |Дзяржаўныя ўтварэнні перыяду Грамадзянскай вайны ў Расіі і станаўлення СССР (1917—1924) |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
| colspan="2" |<center><small>''[[Першая сусветная вайна]] · [[Лютаўская рэвалюцыя]] · [[Кастрычніцкая рэвалюцыя]] · [[Расійская Савецкая Федэратыўная Сацыялістычная Рэспубліка|РСФСР]] · [[Грамадзянская вайна ў Расіі|Грамадзянская вайна]] · [[Белы рух]] · Інтэрвенцыя · Басмацтва · [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]]''</small></center> |
|||
| rowspan="17" | |
|||
|- |
|||
| |
|||
|- |
|||
!Поўнач |
|||
[[Прыбалтыка]] |
|||
[[Беларусь]][[Польшча]] |
|||
|'''Савецкія:''' <small>[[Фінляндская Сацыялістычная Рабочая Рэспубліка]] · Карэльская працоўная камуна · Эстляндская працоўная камуна · Савецкая рэспубліка Найсаара · [[Рэспубліка Іскалата]] · [[Латвійская Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка]] · [[Літоўская Савецкая Рэспубліка]] · '''Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Літвы і Беларусі''' · '''[[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка]]''' · Часовы рэвалюцыйны камітэт Польшчы</small> |
|||
'''Несавецкія:''' <small>[[Паўночнакарэльская дзяржава|Архангельская Карэлія]] · [[Алонецкі ўрад]] · Паўночная вобласць · [[Паўночная Інгрыя|Рэспубліка Паўночная Інгрыя]] · [[Каралеўства Фінляндыя]] · [[Фінляндыя|'''Рэспубліка Фінляндыя''']] · [[Аб'яднанае Балтыйскае герцагства]] · [[Герцагства Курляндскае і Семігальскае]] · Урад Паўночна-Заходняй вобласці · [[Латвія|'''Латвійская рэспубліка''']] · [[Каралеўства Літва, 1918|Каралеўства Літва]] · [[Літва|'''Літоўская рэспубліка''']] · [[Сярэдняя Літва]] · [[Беларуская Народная Рэспубліка]] · [[Каралеўства Польскае, 1916—1918|Каралеўства Польскае]] ·[[Польская Рэспубліка, 1918—1939|'''Рэспубліка Польшча''']]</small> |
|||
|- |
|||
| |
|||
|- |
|||
![[Украіна]][[Бесарабія]][[Крымскі паўвостраў|Крым]] |
|||
|'''Савецкія:''' <small>Украінская народная рэспубліка Саветаў · Данецка-Крыварожская савецкая рэспубліка · Адэская савецкая рэспубліка · Савецкая сацыялістычная рэспубліка Таўрыды · Украінская савецкая рэспубліка ·'''[[Украінская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка]]''' · '''Крымская аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка''' · [[Бесарабская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка]] · '''Малдоўская Аўтаномная Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка'''</small> |
|||
'''Несавецкія:''' <small>[[Украінская Народная Рэспубліка]] · [[Украінская дзяржава]] · Дырэкторыя · [[Вольная тэрыторыя|Вольная тэрыторыя (Махноўшчына)]] · [[Малдаўская Дэмакратычная Рэспубліка]] · [[Крымская Народная Рэспубліка]]</small> |
|||
|- |
|||
| |
|||
|- |
|||
![[Дон]]Кубань |
|||
[[Паўночны Каўказ]] |
|||
|'''Савецкія:''' <small>Данская Савецкая Рэспубліка · Кубанская Савецкая Рэспубліка · Чарнаморская Савецкая Рэспубліка · Кубана-Чарнаморская Савецкая Рэспубліка · Стаўрапальская Савецкая Рэспубліка · Церская Савецкая Рэспубліка · Паўночна-Каўказская Савецкая Рэспубліка · Горская АССР</small> |
|||
'''Несавецкія:''' <small>Усевялікае Войска Данское · Кубанская Народная Рэспубліка · Горская Рэспубліка · Рэспубліка Саюза Горцаў Паўночнага Каўказа · Паўночна-Каўказскі эмірат</small> |
|||
|- |
|||
| |
|||
|- |
|||
![[Паволжа]][[Урал]][[Сібір]][[Далёкі Усход Расіі|Далёкі Усход]] |
|||
|'''Савецкія:''' <small>Татара-Башкірская Савецкая Рэспубліка · Аўтаномная Башкірская Савецкая Рэспубліка · Татарская Савецкая Рэспубліка · '''Башкірская аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка''' · '''Татарская аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка''' · Воцкая аўтаномная вобласць · Чувашская аўтаномная вобласць · Калмыцкая аўтаномная вобласць · Марыйская аўтаномная вобласць · [[Аўтаномная вобласць немцаў Паволжа]] · Аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка немцаў Паволжа · '''Якуцкая аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка''' · Усурыйская рэспубліка · Далёкаўсходняя рэспубліка</small> |
|||
'''Несавецкія:''' <small>Ідэль-Урал · Камус · Часовы абласны ўрад Урала · Часовы Сібірскі ўрад · Часовы ўрад аўтаномнай Сібіры · Уфімская дырэкторыя · Омская дырэкторыя · [[Расійская дзяржава, 1918—1920|Расійская дзяржава]] · Дыктатура Вярхоўнага кіраўніка Расіі · Палітычны цэнтр (Іркуцк) · Часовае якуцкае абласное народнае кіраванне · [[Чорны буфер|Прыамурскі земскі край («Чорны буфер»)]] · Украінская рэспубліка Далёкага Усходу · Расійская Усходняя Ускраіна</small> |
|||
|- |
|||
| |
|||
|- |
|||
![[Закаўказзе]] |
|||
|'''Савецкія:''' <small>[[Армянская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|'''Армянская савецкая сацыялістычная рэспубліка''']] · Бакінская камуна · Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Абхазія · [[Азербайджанская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|'''Азербайджанская савецкая сацыялістычная рэспубліка''']] · Муганская Савецкая Рэспубліка · [[Грузінская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|'''Сацыялістычная савецкая рэспубліка Грузія''']] · Паўднёва-Асецінская аўтаномная вобласць · [[Закаўказская Савецкая Федэратыўная Сацыялістычная Рэспубліка]] · [[Аджарыя|'''Аджарская аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка''']] · [[Нахічэванская Аўтаномная Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Нахічэванская савецкая рэспубліка]] · [[Нахічэванская Аўтаномная Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|'''Нахічэванская аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка''']]</small> |
|||
'''Несавецкія:''' <small>Адміністрацыя Заходняй Арменіі · Рэспубліка Паўночна-Заходняга Каўказа · Закаўказскі камісарыят · Закаўказская Дэмакратычная Федэратыўная Рэспубліка · Рэспубліка Горная Арменія · [[Рэспубліка Арменіі]] · Дыктатура Цэнтракаспія · [[Азербайджанская Дэмакратычная Рэспубліка]] · Араская рэспубліка · Часовая ваенная дыктатура Мугані · Муганская дыктатура · Грузінская дэмакратычная рэспубліка</small> |
|||
|- |
|||
| |
|||
|- |
|||
![[Сярэдняя Азія]] |
|||
|'''Савецкія:''' <small>Туркестанская Аўтаномная Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка · Кыргызская аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка · Кара-Кыргызская аўтаномная вобласць · [[Бухарская Народная Савецкая Рэспубліка]] · Харэзмская народная савецкая рэспубліка · Харэзмская сацыялістычная савецкая рэспубліка</small> |
|||
'''Несавецкія:''' <small>[[Алашская аўтаномія]] · [[Бухарскі эмірат]] · [[Хівінскае ханства]] · Какандская аўтаномія</small> |
|||
|- |
|||
| |
|||
|- |
|||
!Утварэнні |
|||
за межамі |
|||
экс-імперыі |
|||
|'''Савецкія:''' <small>Галіцкая Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка · Персідская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка · [[Тувінская Народная Рэспубліка|'''Тувінская народная рэспубліка''']] · [[Баварская Савецкая Рэспубліка]] · Эльзаская савецкая рэспубліка ·[[Венгерская Савецкая Рэспубліка]] · [[Славацкая Савецкая Рэспубліка]] · Савецкі Лімерык · Тарнобжагская рэспубліка</small> |
|||
'''Несавецкія:''' <small>[[Заходне-Украінская Народная Рэспубліка]] · [[Заходне-Лемкаўская рэспубліка]] · [[Рэспубліка Каманча]] · Вонкавая Манголія (дыктатура Унгерна)</small> |
|||
|- |
|||
| |
|||
|- |
|||
| colspan="2" |<small>'''Паўтлустым''' шрыфтам вылучаныя дзяржаўныя ўтварэнні, якія апынуліся стабільнымі і перажылі гэты перыяд.</small> |
|||
<small>У выпадках адсутнасці ўсталяванай анзвы тэрыторый даюцца назвы органаў улады, якія кантралявалі іх.</small> |
|||
|} |
|||
* [[Археалагічная камісія пры Наркам асветы Літ-БелССР]] |
* [[Археалагічная камісія пры Наркам асветы Літ-БелССР]] |
||
Версія ад 09:11, 4 студзеня 2017
Гістарычная дзяржава | |||
Літоўска-Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка | |||
---|---|---|---|
Lietuvos–Baltarusijos Tarybinė Socialistinė Respublika Литовско-Белорусская Советская Социалистическая Республика Litewsko-Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka סאָציאַליסט סאָוועטן רעפובליק פון ליטע און ווייַסרוסלאַנ | |||
|
|||
|
|||
Сталіца | Вільня | ||
Найбуйнейшыя гарады | Вільня, Мінск, Коўна | ||
Мова(ы) | літоўская, беларуская, руская, польская, ідыш | ||
Афіцыйная мова | беларуская, літоўская мова, польская, ідыш і руская | ||
Плошча | 207 тыс.км² | ||
Насельніцтва | 4 млн (1919) | ||
Форма кіравання | Савецкая рэспубліка | ||
Кіраўнікі дзяржавы | |||
Старшыня Цэнтральнага Выканаўчага Камітэта | |||
• 1919 | Казімір Цыхоўскі | ||
Старшыня Савета Народных Камісараў | |||
• 1919 | Вінцас Міцкявічус-Капсукас | ||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Літо́ўска-Белару́ская Саве́цкая Сацыялісты́чная Рэспу́бліка, Саве́цкая Сацыялісты́чная Рэспу́бліка Літвы́ і Белару́сі (скарочана Літбе́л) — дзяржаўнае ўтварэнне, якое з'явілася ў адпаведнасці з рэкамендацыямі ЦК РКП(б) 27 лютага 1919 шляхам аб'яднання ССРБ і Літоўскай ССР.
У склад Літбела былі ўключаны тэрыторыі Віленскай, Мінскай, часткі Ковенскай і Гродзенскай губерній. Адміністрацыйным цэнтрам абвешчана Вільня.
Урад Літбела ўзначаліў В. Міцкявічус-Капсукас. Вядучая роля належала Камуністычнай партыі (бальшавікоў) Літвы і Беларусі (створана ў сакавіку 1919), дазвалялася дзейнасць камуністычных і рабочых партый і груп, якія прадстаўлялі яўрэйскае і польскае насельніцтва. Была абвешчана нацыяналізацыя прадпрыемстваў, прымусовая харчовая развёрстка, усеагульная працоўная павіннасць.
Адзін з галоўных ініцыятараў утварэння ЛітБел Я. Свярдлоў у тэлеграме ад 30 студзеня ў ЦК КП Літвы як аб звяршыўшымся факце паведамляў:[1]
на з'ездзе Саветаў Беларусі будзе вынесена рашэнне аб аб'яднанні Беларусі і Літвы. Прапанаваць літоўскім таварышам як можна хутчэй склікаць з'езд і правесці там тое ж рашэнне. ЦК лічыць гэтае рашэнне найбольш адпавядаючым нашым агульнапалітычным задачам і цалкам адпавядаючым міжнароднай кан'юнктуры. |
16 лютага 1919 Часовы рабоча-сялянскі ўрад Літоўскай ССР і ЦВК ССРБ накіравалі ноту польскаму ўраду з прапановай стварыць змешаную камісію для мірнага ўрэгулявання спрэчных тэрытарыяльных пытанняў і вызначэння дзяржаўнай мяжы паміж толькі што абвешчанай ЛітБел і Польшчай[2]. 28 лютага 1919 ЦВК ЛітБел выдаў Дэкларацыю аб знешняй палітыцы, у якой зноў выказвалася гатоўнасць «вырашаць усе спрэчныя пытанні палюбоўна і міралюбіва». Канстатавалася тое, што ўрад Польшчы не адказаў на прапанову аб стварэнні змешанай камісіі і працягвае наступленне. У Дэкларацыі змяшчаўся паўторны (першы быў у Маніфесце аб стварэнні ССРБ) заклік «да ўсіх народаў і іх урадаў» прызнаць Сацыялістычную Савецкую Рэспубліку Літвы і Беларусі і ўступіць з ёю ў зносіны[3]. 1 сакавіка 1919 СНК ЛітБел ССР у ноце да ўрадаў ЗША, Вялікабрытаніі, Францыі і Японіі даў згоду на ўдзел у канферэнцыі на прынцавых астравах для вырашэння спрэчных пытанняў паміж ўрадамі, што ўтварыліся на тэрыторыі былой Расійскай імперыі. Але ўсе гэтыя прапановы засталіся без адказу. Польшча і краіны Антанты не прызнавалі ЛітБел і адмаўляліся ўступаць з ёй у перагаворы[4].
У красавіку-верасні 1919 тры чвэрці Літбела занята польскімі войскамі. Пасля гэтага органы ўлады Літбела часткова ліквідаваны паводле рашэння ЦК РКП(б).
Пасля падпісання мірнага дагавора паміж РСФСР і Літвой 12 ліпеня 1920 і другога абвяшчэння незалежнасці ССРБ 31 ліпеня 1920 Літбел юрыдычна спыніла існаванне.
Гл. таксама
Дзяржаўныя ўтварэнні перыяду Грамадзянскай вайны ў Расіі і станаўлення СССР (1917—1924) | ||
---|---|---|
Поўнач | Савецкія: Фінляндская Сацыялістычная Рабочая Рэспубліка · Карэльская працоўная камуна · Эстляндская працоўная камуна · Савецкая рэспубліка Найсаара · Рэспубліка Іскалата · Латвійская Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка · Літоўская Савецкая Рэспубліка · Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Літвы і Беларусі · Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка · Часовы рэвалюцыйны камітэт Польшчы
Несавецкія: Архангельская Карэлія · Алонецкі ўрад · Паўночная вобласць · Рэспубліка Паўночная Інгрыя · Каралеўства Фінляндыя · Рэспубліка Фінляндыя · Аб'яднанае Балтыйскае герцагства · Герцагства Курляндскае і Семігальскае · Урад Паўночна-Заходняй вобласці · Латвійская рэспубліка · Каралеўства Літва · Літоўская рэспубліка · Сярэдняя Літва · Беларуская Народная Рэспубліка · Каралеўства Польскае ·Рэспубліка Польшча | |
УкраінаБесарабіяКрым | Савецкія: Украінская народная рэспубліка Саветаў · Данецка-Крыварожская савецкая рэспубліка · Адэская савецкая рэспубліка · Савецкая сацыялістычная рэспубліка Таўрыды · Украінская савецкая рэспубліка ·Украінская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка · Крымская аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка · Бесарабская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка · Малдоўская Аўтаномная Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка
Несавецкія: Украінская Народная Рэспубліка · Украінская дзяржава · Дырэкторыя · Вольная тэрыторыя (Махноўшчына) · Малдаўская Дэмакратычная Рэспубліка · Крымская Народная Рэспубліка | |
ДонКубань | Савецкія: Данская Савецкая Рэспубліка · Кубанская Савецкая Рэспубліка · Чарнаморская Савецкая Рэспубліка · Кубана-Чарнаморская Савецкая Рэспубліка · Стаўрапальская Савецкая Рэспубліка · Церская Савецкая Рэспубліка · Паўночна-Каўказская Савецкая Рэспубліка · Горская АССР
Несавецкія: Усевялікае Войска Данское · Кубанская Народная Рэспубліка · Горская Рэспубліка · Рэспубліка Саюза Горцаў Паўночнага Каўказа · Паўночна-Каўказскі эмірат | |
ПаволжаУралСібірДалёкі Усход | Савецкія: Татара-Башкірская Савецкая Рэспубліка · Аўтаномная Башкірская Савецкая Рэспубліка · Татарская Савецкая Рэспубліка · Башкірская аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка · Татарская аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка · Воцкая аўтаномная вобласць · Чувашская аўтаномная вобласць · Калмыцкая аўтаномная вобласць · Марыйская аўтаномная вобласць · Аўтаномная вобласць немцаў Паволжа · Аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка немцаў Паволжа · Якуцкая аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка · Усурыйская рэспубліка · Далёкаўсходняя рэспубліка
Несавецкія: Ідэль-Урал · Камус · Часовы абласны ўрад Урала · Часовы Сібірскі ўрад · Часовы ўрад аўтаномнай Сібіры · Уфімская дырэкторыя · Омская дырэкторыя · Расійская дзяржава · Дыктатура Вярхоўнага кіраўніка Расіі · Палітычны цэнтр (Іркуцк) · Часовае якуцкае абласное народнае кіраванне · Прыамурскі земскі край («Чорны буфер») · Украінская рэспубліка Далёкага Усходу · Расійская Усходняя Ускраіна | |
Закаўказзе | Савецкія: Армянская савецкая сацыялістычная рэспубліка · Бакінская камуна · Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Абхазія · Азербайджанская савецкая сацыялістычная рэспубліка · Муганская Савецкая Рэспубліка · Сацыялістычная савецкая рэспубліка Грузія · Паўднёва-Асецінская аўтаномная вобласць · Закаўказская Савецкая Федэратыўная Сацыялістычная Рэспубліка · Аджарская аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка · Нахічэванская савецкая рэспубліка · Нахічэванская аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка
Несавецкія: Адміністрацыя Заходняй Арменіі · Рэспубліка Паўночна-Заходняга Каўказа · Закаўказскі камісарыят · Закаўказская Дэмакратычная Федэратыўная Рэспубліка · Рэспубліка Горная Арменія · Рэспубліка Арменіі · Дыктатура Цэнтракаспія · Азербайджанская Дэмакратычная Рэспубліка · Араская рэспубліка · Часовая ваенная дыктатура Мугані · Муганская дыктатура · Грузінская дэмакратычная рэспубліка | |
Сярэдняя Азія | Савецкія: Туркестанская Аўтаномная Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка · Кыргызская аўтаномная савецкая сацыялістычная рэспубліка · Кара-Кыргызская аўтаномная вобласць · Бухарская Народная Савецкая Рэспубліка · Харэзмская народная савецкая рэспубліка · Харэзмская сацыялістычная савецкая рэспубліка
Несавецкія: Алашская аўтаномія · Бухарскі эмірат · Хівінскае ханства · Какандская аўтаномія | |
Утварэнні
за межамі экс-імперыі |
Савецкія: Галіцкая Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка · Персідская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка · Тувінская народная рэспубліка · Баварская Савецкая Рэспубліка · Эльзаская савецкая рэспубліка ·Венгерская Савецкая Рэспубліка · Славацкая Савецкая Рэспубліка · Савецкі Лімерык · Тарнобжагская рэспубліка
Несавецкія: Заходне-Украінская Народная Рэспубліка · Заходне-Лемкаўская рэспубліка · Рэспубліка Каманча · Вонкавая Манголія (дыктатура Унгерна) | |
Паўтлустым шрыфтам вылучаныя дзяржаўныя ўтварэнні, якія апынуліся стабільнымі і перажылі гэты перыяд.
У выпадках адсутнасці ўсталяванай анзвы тэрыторый даюцца назвы органаў улады, якія кантралявалі іх. |
Зноскі
- ↑ Свердлов, Я. Избранные произведения: В 3 т. Т. 3. — М., 1960. — С. 143.
- ↑ Знешняя палітыка Беларусі: Зб. дакументаў і матэрыялаў. Т. 1 (1917—1922). — Мн., 1997. — С. 110—111.
- ↑ Знешняя палітыка Беларусі. Т. 1. — С. 116—117.
- ↑ Гісторыя Беларусі: У 6 т. Т. 5: Беларусь у 1917—1945 гг. / А. Вабішчэвіч, Н. Васілеўская, І. Ігнаценка [і інш.]; Рэдкал.: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.]; Рэд. тома М. Касцюк. — Мн.: Экаперспектыва, 2006. — 613 с.: іл. — С. 113. — ISBN 985-469-149-7.