Санкт-Пецярбург: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Радок 131: | Радок 131: | ||
== Беларусы ў Санкт-Пецярбургу. Гісторыя. Асобы == |
== Беларусы ў Санкт-Пецярбургу. Гісторыя. Асобы == |
||
Пецярбург стаў важным цэнтрам беларускай культуры яшчэ ў XIX ст. У 1844-46 гг. [[Ян Баршчэўскі]] піша тут знакаміты твор [[Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях]]. У 1893 годзе тут [[Антон Неманцэвіч]]. Паводле расійскага перапісу 1897 г. у Пецярбургу пражывала 66,5 тыс. беларусаў. У пачатку XX ст. яны сталі другой па колькасці іншаэтнічнай супольнасцю ў горадзе. У 1906-16 гг. працавала [[Загляне сонца і ў наша аконца]], у 1914 г. - [[Акцыйная суполка друкарскай штукі]], у 1914 годзе выйшаў нумар часопіса [[Раніца (1914)|"Раніца"]]. У 1930-37 вучыўся беларускі мастак [[Яўген Аляксеевіч Зайцаў]]. У 1938-39 рэктарам [[Ленінградскі ўніверсітэт|Ленінградскага ўніверсітэта]] быў беларускі вучоны [[Канстанцін Ігнатавіч Лукашоў]]. У 1938 у Ленінградзе нарадзіўся беларускі геахімік [[Валянцін Лукашоў]]. У 1973-75 гг. тут працуе беларускі мастак [[Аляксандр Анатольевіч Ісачоў]]. Дзейнічае [[Беларускае грамадска-культурнае таварыства (Санкт-Пецярбург)]]. |
Пецярбург стаў важным цэнтрам беларускай культуры яшчэ ў XIX ст. У 1844-46 гг. [[Ян Баршчэўскі]] піша тут знакаміты твор [[Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях]]. У 1893 годзе тут [[Антон Неманцэвіч]]. Паводле расійскага перапісу 1897 г. у Пецярбургу пражывала 66,5 тыс. беларусаў. У пачатку XX ст. яны сталі другой па колькасці іншаэтнічнай супольнасцю ў горадзе. У 1906-12 гг. тут вычалася выбітны альголаг [[Вольга Дзмітрыеўна Акімава]]. У 1906-16 гг. працавала [[Загляне сонца і ў наша аконца]], у 1914 г. - [[Акцыйная суполка друкарскай штукі]], у 1914 годзе выйшаў нумар часопіса [[Раніца (1914)|"Раніца"]]. У 1930-37 вучыўся беларускі мастак [[Яўген Аляксеевіч Зайцаў]]. У 1938-39 рэктарам [[Ленінградскі ўніверсітэт|Ленінградскага ўніверсітэта]] быў беларускі вучоны [[Канстанцін Ігнатавіч Лукашоў]]. У 1938 у Ленінградзе нарадзіўся беларускі геахімік [[Валянцін Лукашоў]]. У 1973-75 гг. тут працуе беларускі мастак [[Аляксандр Анатольевіч Ісачоў]]. Дзейнічае [[Беларускае грамадска-культурнае таварыства (Санкт-Пецярбург)]]. |
||
* [[Андрэй Іпалітавіч Вількіцкі]] |
* [[Андрэй Іпалітавіч Вількіцкі]] |
Версія ад 21:47, 2 красавіка 2012
Горад федэральнага значэння
Санкт-Пецярбург
Санкт-Петербург
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Санкт-Пецярбург[3] (руск.: Санкт-Петербург) — горад у Расіі, цэнтр Ленінградскай вобласці. Насельніцтва: 4 581 854 жыхароў (2009), 4 568 047 жыхароў (2008), 3 990 000 жыхароў (2007). Горад з насельніцтвам больш мільёна, які знаходзіцца бліжэй да поўначы, чым іншыя гарады. Клімат вільготны, марскі. Сярэдняя тэмпература студзеня −7,7 °C, ліпеня +17,8 °C. Вядомыя белыя ночы.
Гісторыя
Горад Санкт-Пецярбург (ням.: Sankt Petersburg — крэпасць св. Пятра) заснаваны 27 мая 1703 імператарам Пятром I. 1712—1918 сталіца Расіі.
Назвы горада
- Петраград, 31 жніўня 1914 — 26 студзеня 1924.
- Ленінград, 26 студзеня 1924 — 6 верасня 1991.
Блакада Ленінграда
Культура
У 1990 годзе гістарычны цэнтр Санкт-Пецярбурга і палацава-паркавыя ансамблі прыгарадаў уключаны ў Спіс аб’ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.
Музеі
- Кунсткамера
- Расійскі дзяржаўны музей Арктыкі і Антарктыкі
- Дзяржаўны Рускі музей
- Дзяржаўны Літаратурна-мемарыяльны музей Ф. М. Дастаеўскага
Планіроўка і архітэктура
Пётр I задумваў горад паводле еўрапейскага ўзору: з прамымі перпендыкулярнымі вуліцамі, шырокімі «прашпектамі». Такая планіроўка бачна на прыкладзе Васільеўскага вострава і «трызубцы» Адміралцейства — Неўскі праспект, Гарохавая вуліца, Вазнясенскі праспект.
Храмы і манастыры
- Троіца-Ізмайлаўскі сабор
- Казанскі сабор, Санкт-Пецярбург
- Ісакіеўскі сабор
- Смольны манастыр
- Уладзімірскі сабор
Вуліцы, праспекты, плошчы
- Сянная плошча
- Плошча Паўстання
- Плошча Перамогі
- Беларуская вуліца
- Віцебскі праспект
- Ліцейны праспект
- Уладзімірскі праспект
Транспарт
- Санкт-Пецярбургскі метрапалітэн
- Санкт-пецярбургскі трамвай
- Санкт-Пецярбургскi тралейбус
- Санкт-Пецярбургскi аўтобус
Чыгуначныя вакзалы
Адукацыя
- Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны ўніверсітэт
- Пецярбургскі дзяржаўны ўніверсітэт шляхоў зносін
- Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны тэхналагічны інстытут
Беларусы ў Санкт-Пецярбургу. Гісторыя. Асобы
Пецярбург стаў важным цэнтрам беларускай культуры яшчэ ў XIX ст. У 1844-46 гг. Ян Баршчэўскі піша тут знакаміты твор Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях. У 1893 годзе тут Антон Неманцэвіч. Паводле расійскага перапісу 1897 г. у Пецярбургу пражывала 66,5 тыс. беларусаў. У пачатку XX ст. яны сталі другой па колькасці іншаэтнічнай супольнасцю ў горадзе. У 1906-12 гг. тут вычалася выбітны альголаг Вольга Дзмітрыеўна Акімава. У 1906-16 гг. працавала Загляне сонца і ў наша аконца, у 1914 г. - Акцыйная суполка друкарскай штукі, у 1914 годзе выйшаў нумар часопіса "Раніца". У 1930-37 вучыўся беларускі мастак Яўген Аляксеевіч Зайцаў. У 1938-39 рэктарам Ленінградскага ўніверсітэта быў беларускі вучоны Канстанцін Ігнатавіч Лукашоў. У 1938 у Ленінградзе нарадзіўся беларускі геахімік Валянцін Лукашоў. У 1973-75 гг. тут працуе беларускі мастак Аляксандр Анатольевіч Ісачоў. Дзейнічае Беларускае грамадска-культурнае таварыства (Санкт-Пецярбург).
- Андрэй Іпалітавіч Вількіцкі
- Эдвард Адам Вайніловіч
- Іосіф Антонавіч Гашкевіч
- Валянцін Грыцкевіч
- Вацлаў Леанардавіч Іваноўскі
- Марыя Мікалаеўна Косіч
- Янка Купала
- Сцяпан Міхайлавіч Некрашэвіч
- Пётр Міхайлавіч Стэфаноўскі
- Аляксандр Нічыпаравіч Шыманоўскі
- Браніслаў Ігнатавіч Эпімах-Шыпіла
Вядомыя асобы
- Габрыэль Корбут
- Аляксандр Іванавіч Купрын
- Раман Трахтэнберг
- Яўген Веснік
- Віктар Цой
- Карл Фабержэ
- Дзмітрый Дзмітрыевіч Шастаковіч
- Аляксандр Барысавіч Жалезнякоў
- Канстанцін Міхайлавіч Сіманаў
- Віктар Барысавіч Сачава
- Аляксандр Рагожкін
- Міхаіл Міхайлавіч Казакоў
- Мікалай Васільевіч Клейгельс
- Аляксей Данілавіч Тацішчаў
- Рыгор Якаўлевіч Перэльман
- Канстанцін Міхайлавіч Фафанаў — рускі паэт.
Гл. таксама
У Сеціве
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Санкт-Пецярбург
- Карта Санкт-Пецярбурга
- Надвор’е Санкт-Пецярбурга
Сімволіка
Зноскі
- ↑ а б https://lenta.ru/news/2018/10/03/poltavchenko/
- ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe
- ↑ Напісанне Санкт-Пецярбург у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.14., Мн., 2002, С.151.