Вайсковыя могілкі (Мінск): Розніца паміж версіямі

Вайсковыя могілкі
	могілкі
Вайсковыя могілкі
	; Уваходная брама
	53°54′30,94″ пн. ш. 27°35′11,39″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Горад	Мінск
Першае згадванне	1840-я гг.
Статус	Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Д000042шыфр 713Д000042
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 15:12, 16 ліпеня 2021

Вайско́выя мо́гілкі — могілкі ў Мінску, з’яўляюцца, нароўні з Кальварыйскімі могілкамі, адным з самых старых некропаляў у межах горада. На могілках пахаваная вялікая колькасць вядомых асоб. Размешчаныя ў Савецкім раёне горада, вуліца Казлова, 11.

Гісторыя

Гісторыя вайсковых могілак у Мінску пачынаецца ў 1840-х гадах — першы аб’ект такога тыпу месціўся на вуліцы Шпітальнай на Доўгім Бродзе. У канцы стагоддзя некропаль быў перапоўнены, і ў 1895 годзе было прынята рашэнне аб закрыцці. Новыя вайсковыя могілкі былі заснаваныя побач. Алеі падзялілі іх тэрыторыю на чатыры часткі — у дзвюх частках хавалі пяхотнікаў, у дзвюх іншых — артылерыстаў і прадстаўнікоў іншых родаў войск^[1]. Урачыстае асвячэнне могілак адбылося 2 чэрвеня 1895 года, цырымонію праводзіў духоўнік 30-й пяхотнай дывізіі айцец Павел Багдановіч. Была распачата праца па будаўніцтве каменнай капліцы, аднак канчатковым рашэннем было ўзвядзенне каменнага праваслаўнага храма, прысвечанага ахвярам расійска-турэцкай вайны. Цагляная царква Аляксандра Неўскага была збудаваная ў 1898 годзе. Усярэдзіне бажніцы — пліты з выбітымі на іх імёнамі 118 беларусаў-ваяроў Каломенскага палка і артылерыйскай брыгады, якія загінулі на вайне^[2].

У 1917 годзе могілкі перайшлі ў кіраванне дзяржавы і сёння з’яўляюцца ўласнасцю горада. Цяпер яны не з’яўляюцца выключна праваслаўнымі могілкамі, стаўшы даступнымі для ўсіх веравызнанняў^[1].

У 2005 годзе праведзена рэканструкцыя вайсковых пахаванняў на могілках (арх. Ганна Аксёнава)^[3]. У 2018 годзе пачалося добраўпарадкаванне могілак. Спецкамбінат КБА дэмантаваў частку агародж і помнікаў, многія з якіх замянілі на стандартныя падгалоўнікі^[4]. У «Мінскпраекце» распрацоўваецца праект рэканструкцыі могілак (арх. Ганна Аксёнава), які, верагодна, будзе прадугледжвацца аднаўленне гістарычнай брамы, замену агароджы, новыя дарожкі, асвятленне, дэмантаж труб цеплатрасы^[4].

Сярод пахаваных на могілках

Файл:Могила поэта Янки Купалы.JPG

Надмагільны помнік Янку Купалу

Фабіян Акінчыц (1886—1943) — беларускі грамадска-палітычны дзеяч
Барыс Акрэсцін (1923—1944) — савецкі лётчык, герой Савецкага Саюза
Іосіф Апанскі (1897—1927) — супрацоўнік савецкіх спецслужб
Арсеній Арсенка (1903—1945) — беларускі савецкі спявак (барытон). Народны артыст БССР
Зоя Бальшакова (1912—1996) — беларуская савецкая спартсменка і трэнер
Барыс Бальшакоў (1910—1950) — беларускі савецкі спартсмен
Мікалай Бліядуха (1878—1935) — беларускі геолаг, акадэмік БелАН
Іван Варвашэня (1904—1957) — адзін з арганізатараў і кіраўнікоў камуністычнага падполля і партызанскага руху на тэрыторыі Мінскай вобласці ў гады Вялікай Айчыннай вайны
Генрых Грыгоніс (1889—1955) — беларускі акцёр.
Алесь Гурло (1892—1938) — беларускі паэт, празаік, перакладчык
Васіль Забела (1901—1949) — беларускі савецкі дзяржаўны і партыйны дзеяч
Усевалад Ігнатоўскі (1881—1931) — беларускі гісторык, грамадскі і палітычны дзеяч
Сяргей Кавалік (1846—1926) — рэвалюцыянер
Міхась Клімковіч (1899—1954) — беларускі паэт, драматург, празаік, крытык, аўтар слоў гімна «Мы, беларусы»
Якуб Колас (1882—1956) — класік беларускай літаратуры
Яўген Корчыц (1880—1950) — беларускі хірург
Уладзімір Крыловіч (1895—1937) — беларускі акцёр, адзін з заснавальнікаў беларускага тэатру
Янка Купала (1882—1942) — класік беларускай літаратуры
Бянігна Луцэвіч (1857—1942) — маці Янкі Купалы
Уладзіслава Луцэвіч (1891—1960) — беларуская літаратуразнаўца, жонка Янкі Купалы
Еўсцігней Міровіч (1878—1952) — беларускі драматург і тэатральны рэжысёр
Даніла Міцкевіч (1914—1996) — беларускі дзеяч культуры, вучоны-хімік. Старэйшы сын Якуба Коласа.
Іван Пуліхаў (1879—1906) — рэвалюцыянер, тэрарыст. Рэшткі Пуліхава перанесеныя сюды са Старажоўскіх могілак
Мікалай Пятроў (1892—1954) — беларускі вучоны-хірург
Парфён Савіцкі (1904—1954) — беларускі гісторык, дзяржаўны дзеяч
Нестар Сакалоўскі (1902—1950) — беларускі кампазітар, аўтар музыкі да гімна «Мы, беларусы»
Эдуард Самуйлёнак (1907—1939) — беларускі празаік, драматург
Валянцін Таўлай (1914—1947) — беларускі паэт, літаратуразнаўца
Паўлюк Трус (1904—1929) — беларускі паэт
Рут Уолер (1921—1946) — амерыканская місіянерка, сябра беларускай місіі ААН у справе дапамогі і аднаўлення
Аляксандр Чарвякоў (1892—1937) — дзяржаўны дзеяч БССР
Кузьма Чорны (1900—1944) — беларускі празаік, драматург, публіцыст
Уладзімір Шкатэлаў (1861—1940) — вучоны ў галіне лесахіміі і хімічнай тэхналогіі
Герасім Якушка (1900—1942) — беларускі архітэктар, галоўны архітэктар Мінска (1936—1941)

Тут былі пахаваныя ахвяры выбуху ў Менскім тэатры 22 ліпеня 1943 года, у цяперашні час абазначаная толькі магіла Леаніда Слаўніна. Тут месцяцца таксама брацкія магілы салдат Чырвонай Арміі, якія загінулі ў баях за Мінск у ліпені 1944 года.

Зноскі

↑ ^а ^б Военное кладбище (руск.). minsk-old-new.com. Архівавана з першакрыніцы 4 студзеня 2016. Праверана 4 студзеня 2016.
↑ Кастусь Лашкевіч. Фотафакт. Вайсковыя могілкі ў Мінску: пантэон герояў (нявызн.). tut.by (2 лістапада 2009). Архівавана з першакрыніцы 4 студзеня 2016. Праверана 4 студзеня 2016.
↑ Аксенова Анна Алексеевна // Кто есть Кто в Республике Беларусь. Архитекторы Беларуси. / Редакционный совет: И. В. Чекалов (пред.) и др. — Минск: Энциклопедикс, 2014. — 140 с. — ISBN 978-985-7090-29-7. (руск.)
↑ ^а ^б Закончим с Военным — возьмемся за Кальварийское. Чиновники и церковь рассказали про благоустройство кладбищ

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Вайсковыя могілкі (Мінск)
Інтэрактыўная мапа Вайсковых могілак. Спецпраект «Беларускі нацыянальны некропаль» // Радыё Свабода
Інфармацыя пра пахаванні дарэвалюцыйнага перыяду Ч1 (руск.). genealogia.ru. Архівавана з першакрыніцы 5 студзеня 2016. Праверана 5 студзеня 2016.
Інфармацыя пра пахаванні дарэвалюцыйнага перыяду Ч2 (руск.). genealogia.ru. Архівавана з першакрыніцы 5 студзеня 2016. Праверана 5 студзеня 2016.
Віктар Мухін. Вайсковыя могілкі: «Тут маршалы нацыі сьпяць» (нявызн.). Наша Ніва (11 снежня 2000). Архівавана з першакрыніцы 5 студзеня 2016. Праверана 5 студзеня 2016.

[old-1] а ^б Военное кладбище (руск.). minsk-old-new.com. Архівавана з першакрыніцы 4 студзеня 2016. Праверана 4 студзеня 2016.

[2] Кастусь Лашкевіч. Фотафакт. Вайсковыя могілкі ў Мінску: пантэон герояў (нявызн.). tut.by (2 лістапада 2009). Архівавана з першакрыніцы 4 студзеня 2016. Праверана 4 студзеня 2016.

[3] Аксенова Анна Алексеевна // Кто есть Кто в Республике Беларусь. Архитекторы Беларуси. / Редакционный совет: И. В. Чекалов (пред.) и др. — Минск: Энциклопедикс, 2014. — 140 с. — ISBN 978-985-7090-29-7. (руск.)

[kyky1-4] а ^б Закончим с Военным — возьмемся за Кальварийское. Чиновники и церковь рассказали про благоустройство кладбищ

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Радок 45: / Радок 45: @@
 [[Файл:Мінск. Вайсковыя могілкі. 2018 (03).jpg|міні|злева|Вайсковыя пахаванні]]
 [[Файл:Мінск. Вайсковыя могілкі. 2018 (72).jpg|міні|злева|Вайсковыя пахаванні]]
-Гісторыя вайсковых могілак у Мінску пачынаецца ў [[1840]]-х гадах — першы аб’ект такога тыпу месціўся на вуліцы Шпітальнай на [[Доўгі Брод|Доўгім Бродзе]]. У канцы стагоддзя некропаль быў перапоўнены, і ў [[1895]] годзе было прынята рашэнне аб закрыцці. Новыя вайсковыя могілкі былі заснаваныя побач. Алеі падзялілі іх тэрыторыю на чатыры часткі — у дзвюх частках хавалі пяхотнікаў, у дзвюх іншых — артылерыстаў і прадстаўнікоў іншых родаў войск<ref name="old">{{cite web|url = http://minsk-old-new.com/minsk-3273.htm|title = Военное кладбище|first = |last = |author = |authorlink = |coauthors = |date = |month = |year = |work = |publisher = minsk-old-new.com|location = |page = |pages = |at = |language = ru|trans_title = |format = |doi = |archiveurl = https://archive.is/Rehpl|archivedate = 4 студзеня 2016|accessdate = 4 студзеня 2016|quote = |ref = |separator = |postscript = }}</ref>.
+Гісторыя вайсковых могілак у Мінску пачынаецца ў 1840-х гадах — першы аб’ект такога тыпу месціўся на вуліцы Шпітальнай на [[Доўгі Брод|Доўгім Бродзе]]. У канцы стагоддзя некропаль быў перапоўнены, і ў 1895 годзе было прынята рашэнне аб закрыцці. Новыя вайсковыя могілкі былі заснаваныя побач. Алеі падзялілі іх тэрыторыю на чатыры часткі — у дзвюх частках хавалі пяхотнікаў, у дзвюх іншых — артылерыстаў і прадстаўнікоў іншых родаў войск<ref name="old">{{cite web|url = http://minsk-old-new.com/minsk-3273.htm|title = Военное кладбище|first = |last = |author = |authorlink = |coauthors = |date = |month = |year = |work = |publisher = minsk-old-new.com|location = |page = |pages = |at = |language = ru|trans_title = |format = |doi = |archiveurl = https://archive.is/Rehpl|archivedate = 4 студзеня 2016|accessdate = 4 студзеня 2016|quote = |ref = |separator = |postscript = }}</ref>. Урачыстае асвячэнне могілак адбылося 2 чэрвеня 1895 года, цырымонію праводзіў духоўнік 30-й пяхотнай дывізіі айцец Павел Багдановіч. Была распачата праца па будаўніцтве каменнай капліцы, аднак канчатковым рашэннем было ўзвядзенне каменнага праваслаўнага храма, прысвечанага ахвярам [[Руска-турэцкая вайна (1877—1878)|расійска-турэцкай вайны]]. Цагляная [[Свята-Аляксандра-Неўская царква (Мінск)|царква Аляксандра Неўскага]] была збудаваная ў 1898 годзе. Усярэдзіне бажніцы — пліты з выбітымі на іх імёнамі 118 беларусаў-ваяроў Каломенскага палка і артылерыйскай брыгады, якія загінулі на вайне<ref>
-Урачыстае асвячэнне могілак адбылося [[2 чэрвеня]] [[1895]] года, цырымонію праводзіў духоўнік 30-й пяхотнай дывізіі айцец Павел Багдановіч. Была распачата праца па будаўніцтве каменнай капліцы, аднак канчатковым рашэннем было ўзвядзенне каменнага праваслаўнага храма, прысвечанага ахвярам [[Руска-турэцкая вайна (1877—1878)|расійска-турэцкай вайны]]. Цагляная [[Царква Аляксандра Неўскага (Мінск)|царква Аляксандра Неўскага]] была збудаваная ў [[1898]] годзе. Усярэдзіне бажніцы — пліты з выбітымі на іх імёнамі 118 беларусаў-ваяроў Каломенскага палка і артылерыйскай брыгады, якія загінулі на вайне<ref>
 {{cite web|url = http://news.tut.by/otklik/151307.html|title = Фотафакт. Вайсковыя могілкі ў Мінску: пантэон герояў
 |first = |last = |author = Кастусь Лашкевіч|authorlink = |coauthors = |date = 2 лістапада 2009|month = |year = |work = |publisher = tut.by|location = |page = |pages = |at = |language = |trans_title = |format = |doi = |archiveurl = https://archive.is/VRTNc|archivedate = 4 студзеня 2016|accessdate = 4 студзеня 2016|quote = |ref = |separator = |postscript = }}</ref>.
-У [[1917]] годзе могілкі перайшлі ў кіраванне дзяржавы і сёння з’яўляюцца ўласнасцю горада. Цяпер яны не з’яўляюцца выключна праваслаўнымі могілкамі, стаўшы даступнымі для ўсіх веравызнанняў<ref name="old"/>.
+У 1917 годзе могілкі перайшлі ў кіраванне дзяржавы і сёння з’яўляюцца ўласнасцю горада. Цяпер яны не з’яўляюцца выключна праваслаўнымі могілкамі, стаўшы даступнымі для ўсіх веравызнанняў<ref name="old" />.
-У [[2005]] годзе праведзена рэканструкцыя вайсковых пахаванняў на могілках (арх. [[Ганна Аляксееўна Аксёнава|Ганна Аксёнава]])<ref>{{крыніцы/Хто ёсць хто ў Беларусі. Архітэктары|Аксенова Анна Алексеевна}}</ref>.
-У [[2018]] годзе пачалося добраўпарадкаванне могілак. [[Спецкамбінат КБА]] дэмантаваў частку агародж і помнікаў, многія з якіх замянілі на стандартныя падгалоўнікі<ref name="kyky1"/>.
-У [[Мінскпраект|«Мінскпраекце»]] распрацоўваецца праект рэканструкцыі могілак (арх. [[Ганна Аляксееўна Аксёнава|Ганна Аксёнава]]), які, верагодна, будзе прадугледжвацца аднаўленне гістарычнай [[брама|брамы]], замену агароджы, новыя [[пешаходная дарожка|дарожкі]], [[асвятленне]], дэмантаж трубу [[цеплатраса|цеплатрасы]]<ref name="kyky1">[http://kyky.org/news/zakonchim-s-voennym-vozmemsya-za-kalvariyskoe-chinovniki-i-tserkov-rasskazali-pro-blagoustroystvo-kladbisch Закончим с Военным — возьмемся за Кальварийское. Чиновники и церковь рассказали про благоустройство кладбищ]</ref>.
+У 2005 годзе праведзена рэканструкцыя вайсковых пахаванняў на могілках (арх. [[Ганна Аляксееўна Аксёнава|Ганна Аксёнава]])<ref>{{крыніцы/Хто ёсць хто ў Беларусі. Архітэктары|Аксенова Анна Алексеевна}}</ref>. У 2018 годзе пачалося добраўпарадкаванне могілак. [[Спецкамбінат КБА]] дэмантаваў частку агародж і помнікаў, многія з якіх замянілі на стандартныя падгалоўнікі<ref name="kyky1" />. У [[Мінскпраект|«Мінскпраекце»]] распрацоўваецца праект рэканструкцыі могілак (арх. [[Ганна Аляксееўна Аксёнава|Ганна Аксёнава]]), які, верагодна, будзе прадугледжвацца аднаўленне гістарычнай [[брама|брамы]], замену агароджы, новыя [[пешаходная дарожка|дарожкі]], [[асвятленне]], дэмантаж труб [[цеплатраса|цеплатрасы]]<ref name="kyky1">[http://kyky.org/news/zakonchim-s-voennym-vozmemsya-za-kalvariyskoe-chinovniki-i-tserkov-rasskazali-pro-blagoustroystvo-kladbisch Закончим с Военным — возьмемся за Кальварийское. Чиновники и церковь рассказали про благоустройство кладбищ]</ref>.
 == Сярод пахаваных на могілках ==
 [[Файл:Могила поэта Янки Купалы.JPG|міні|200px|[[Надмагільны помнік Янку Купалу]]]]
 [[Файл:Мінск. Вайсковыя могілкі. 2018. Усевалад Ігнатоўскі.jpg|thumb|Магіла [[Усевалад Макаравіч Ігнатоўскі|Усевалада Ігнатоўскага]]]]
-* [[Фабіян Акінчыц]] ([[1886]]—[[1943]]) — беларускі грамадска-палітычны дзеяч
+* [[Фабіян Акінчыц]] (1886—1943) — беларускі грамадска-палітычны дзеяч
 * [[Барыс Сямёнавіч Акрэсцін|Барыс Акрэсцін]] (1923—1944) — савецкі лётчык, герой Савецкага Саюза
-*[[Іосіф Казіміравіч Апанскі|Іосіф Апанскі]] ([[1897]]—[[1927]]) — супрацоўнік савецкіх спецслужб
+*[[Іосіф Казіміравіч Апанскі|Іосіф Апанскі]] (1897—1927) — супрацоўнік савецкіх спецслужб
-*[[Арсеній Дзіянісавіч Арсенка|Арсеній Арсенка]] ([[1903]]—[[1945]]) — беларускі савецкі спявак (барытон). Народны артыст [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]]
+*[[Арсеній Дзіянісавіч Арсенка|Арсеній Арсенка]] (1903—1945) — беларускі савецкі спявак (барытон). Народны артыст [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]]
-* [[Зоя Францаўна Бальшакова|Зоя Бальшакова]] ([[1912]]—[[1996]]) — беларуская савецкая спартсменка і трэнер
+* [[Зоя Францаўна Бальшакова|Зоя Бальшакова]] (1912—1996) — беларуская савецкая спартсменка і трэнер
-* [[Барыс Аляксеевіч Бальшакоў|Барыс Бальшакоў]] ([[1910]]—[[1950]]) — беларускі савецкі спартсмен
+* [[Барыс Аляксеевіч Бальшакоў|Барыс Бальшакоў]] (1910—1950) — беларускі савецкі спартсмен
-*[[Мікалай Фёдаравіч Бліадухо|Мікалай Бліядуха]] ([[1878]]—[[1935]]) — беларускі геолаг, акадэмік [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|БелАН]]
+*[[Мікалай Фёдаравіч Бліадухо|Мікалай Бліядуха]] (1878—1935) — беларускі геолаг, акадэмік [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|БелАН]]
-* [[Іван Дзянісавіч Варвашэня|Іван Варвашэня]] ([[1904]]—[[1957]]) — адзін з арганізатараў і кіраўнікоў камуністычнага падполля і партызанскага руху на тэрыторыі Мінскай вобласці ў гады Вялікай Айчыннай вайны
+* [[Іван Дзянісавіч Варвашэня|Іван Варвашэня]] (1904—1957) — адзін з арганізатараў і кіраўнікоў камуністычнага падполля і партызанскага руху на тэрыторыі Мінскай вобласці ў гады Вялікай Айчыннай вайны
-* [[Генрых Юр’евіч Грыгоніс|Генрых Грыгоніс]] ([[1889]]—[[1955]]) — беларускі акцёр.
+* [[Генрых Юр’евіч Грыгоніс|Генрых Грыгоніс]] (1889—1955) — беларускі акцёр.
-* [[Алесь Гурло]] ([[1892]]—[[1938]]) — беларускі паэт, празаік, перакладчык
+* [[Алесь Гурло]] (1892—1938) — беларускі паэт, празаік, перакладчык
-* [[Васіль Сцяпанавіч Забела|Васіль Забела]] ([[1901]]—[[1949]]) — беларускі савецкі дзяржаўны і партыйны дзеяч.
+* [[Васіль Сцяпанавіч Забела|Васіль Забела]] (1901—1949) — беларускі савецкі дзяржаўны і партыйны дзеяч
-*[[Усевалад Макаравіч Ігнатоўскі|Усевалад Ігнатоўскі]] ([[1881]]—[[1931]]) — беларускі гісторык, грамадскі і палітычны дзеяч
+*[[Усевалад Макаравіч Ігнатоўскі|Усевалад Ігнатоўскі]] (1881—1931) — беларускі гісторык, грамадскі і палітычны дзеяч
-*[[Сяргей Піліпавіч Кавалік|Сяргей Кавалік]] ([[1846]]—[[1926]]) — рэвалюцыянер
+*[[Сяргей Піліпавіч Кавалік|Сяргей Кавалік]] (1846—1926) — рэвалюцыянер
-* [[Міхась Клімковіч]] ([[1899]]—[[1954]]) — беларускі паэт, драматург, празаік, крытык, аўтар слоў гімна «[[Мы, беларусы]]»
+* [[Міхась Клімковіч]] (1899—1954) — беларускі паэт, драматург, празаік, крытык, аўтар слоў гімна «[[Мы, беларусы]]»
-* [[Якуб Колас]] ([[1882]]—[[1956]]) — класік беларускай літаратуры
+* [[Якуб Колас]] (1882—1956) — класік беларускай літаратуры
-* [[Яўген Вітольдавіч Корчыц|Яўген Корчыц]] ([[1880]]—[[1950]]) — беларускі хірург.
+* [[Яўген Вітольдавіч Корчыц|Яўген Корчыц]] (1880—1950) — беларускі хірург
-*[[Уладзімір Мікалаевіч Крыловіч|Уладзімір Крыловіч]] ([[1895]]—[[1937]]) — беларускі акцёр, адзін з заснавальнікаў беларускага тэатру
+*[[Уладзімір Мікалаевіч Крыловіч|Уладзімір Крыловіч]] (1895—1937) — беларускі акцёр, адзін з заснавальнікаў беларускага тэатру
-* [[Янка Купала]] ([[1882]]—[[1942]]) — класік беларускай літаратуры
+* [[Янка Купала]] (1882—1942) — класік беларускай літаратуры
-* [[Бянігна Луцэвіч]] ([[1857]]—[[1942]]) — маці [[Янка Купала|Янкі Купалы]]
+* [[Бянігна Луцэвіч]] (1857—1942) — маці [[Янка Купала|Янкі Купалы]]
-*[[Уладзіслава Францаўна Луцэвіч|Уладзіслава Луцэвіч]] ([[1891]]—[[1960]]) — беларуская літаратуразнаўца, жонка [[Янка Купала|Янкі Купалы]]
+*[[Уладзіслава Францаўна Луцэвіч|Уладзіслава Луцэвіч]] (1891—1960) — беларуская літаратуразнаўца, жонка [[Янка Купала|Янкі Купалы]]
-*[[Еўсцігней Афінагенавіч Міровіч|Еўсцігней Міровіч]] ([[1878]]—[[1952]]) — беларускі драматург і тэатральны рэжысёр
+*[[Еўсцігней Афінагенавіч Міровіч|Еўсцігней Міровіч]] (1878—1952) — беларускі драматург і тэатральны рэжысёр
-* [[Даніла Канстанцінавіч Міцкевіч|Даніла Міцкевіч]] ([[1914]]—[[1996]]) — беларускі дзеяч культуры, вучоны-хімік. Старэйшы сын Якуба Коласа.
+* [[Даніла Канстанцінавіч Міцкевіч|Даніла Міцкевіч]] (1914—1996) — беларускі дзеяч культуры, вучоны-хімік. Старэйшы сын Якуба Коласа.
-*[[Іван Пятровіч Пуліхаў|Іван Пуліхаў]] ([[1879]]—[[1906]]) — рэвалюцыянер, тэрарыст. Рэшткі Пуліхава перанесеныя сюды са [[Старажоўскія могілкі|Старажоўскіх могілак]]
+*[[Іван Пятровіч Пуліхаў|Іван Пуліхаў]] (1879—1906) — рэвалюцыянер, тэрарыст. Рэшткі Пуліхава перанесеныя сюды са [[Старажоўскія могілкі|Старажоўскіх могілак]]
-* [[Мікалай Цітавіч Пятроў|Мікалай Пятроў]] ([[1892]]—[[1954]]) — беларускі вучоны-хірург.
+* [[Мікалай Цітавіч Пятроў|Мікалай Пятроў]] (1892—1954) — беларускі вучоны-хірург
-*[[Парфён Пятровіч Савіцкі|Парфён Савіцкі]] ([[1904]]—[[1954]]) — беларускі гісторык, дзяржаўны дзеяч
+*[[Парфён Пятровіч Савіцкі|Парфён Савіцкі]] (1904—1954) — беларускі гісторык, дзяржаўны дзеяч
-*[[Несцер Фёдаравіч Сакалоўскі|Нестар Сакалоўскі]] ([[1902]]—[[1950]]) — беларускі кампазітар, аўтар музыкі да гімна «[[Мы, беларусы]]»
+*[[Несцер Фёдаравіч Сакалоўскі|Нестар Сакалоўскі]] (1902—1950) — беларускі кампазітар, аўтар музыкі да гімна «[[Мы, беларусы]]»
-*[[Эдуард Людвігавіч Самуйлёнак|Эдуард Самуйлёнак]] ([[1907]]—[[1939]]) — беларускі празаік, драматург
+*[[Эдуард Людвігавіч Самуйлёнак|Эдуард Самуйлёнак]] (1907—1939) — беларускі празаік, драматург
-*[[Валянцін Паўлавіч Таўлай|Валянцін Таўлай]] ([[1914]]—[[1947]]) — беларускі паэт, літаратуразнаўца
+*[[Валянцін Паўлавіч Таўлай|Валянцін Таўлай]] (1914—1947) — беларускі паэт, літаратуразнаўца
-* [[Паўлюк Трус]] ([[1904]]—[[1929]]) — беларускі паэт
+* [[Паўлюк Трус]] (1904—1929) — беларускі паэт
-* [[Рут Уолер]] ([[1921]]—[[1946]]) — амерыканская місіянерка, сябра беларускай місіі ААН у справе дапамогі і аднаўлення
+* [[Рут Уолер]] (1921—1946) — амерыканская місіянерка, сябра беларускай місіі ААН у справе дапамогі і аднаўлення
-*[[Аляксандр Рыгоравіч Чарвякоў|Аляксандр Чарвякоў]] ([[1892]]—[[1937]]) — дзяржаўны дзеяч [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]]
+*[[Аляксандр Рыгоравіч Чарвякоў|Аляксандр Чарвякоў]] (1892—1937) — дзяржаўны дзеяч [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]]
-* [[Кузьма Чорны]] ([[1900]]—[[1944]]) — беларускі празаік, драматург, публіцыст
+* [[Кузьма Чорны]] (1900—1944) — беларускі празаік, драматург, публіцыст
+*[[Уладзімір Шкатэлаў]] (1861—1940) — вучоны ў галіне лесахіміі і хімічнай тэхналогіі
 * [[Герасім Васілевіч Якушка|Герасім Якушка]] (1900—1942) — беларускі архітэктар, галоўны архітэктар Мінска (1936—1941)
-Тут месцяцца таксама брацкія магілы салдат [[Рабоча-сялянская Чырвоная армія|Чырвонай Арміі]], якія загінулі ў баях за Мінск у ліпені [[1944]] года.
+Тут былі пахаваныя ахвяры [[Выбух у Менскім беларускім тэатры (1943)|выбуху ў Менскім тэатры 22 ліпеня 1943 года]], у цяперашні час абазначаная толькі магіла Леаніда Слаўніна. Тут месцяцца таксама брацкія магілы салдат [[Рабоча-сялянская Чырвоная армія|Чырвонай Арміі]], якія загінулі ў баях за Мінск у ліпені 1944 года.
 {{зноскі}}

Могілкі Мінска
Дзеючыя	Заходнія¹ Калодзішчы¹ Міханавічы¹ Мінскі крэматорый¹ Паўночныя-3¹ Лясныя
Абмежавана дзеючыя	Усходнія Дворышча Кальварыйскія Козыраўскія Лошыца Малы Трасцянец Масюкоўшчына Паўночныя-1¹ Паўночныя-2 Пятроўшчына Сухараўскія Уручча Чарнігаўскія Чыжоўскія Цна
Закрытыя	Вайсковыя Брылеўскія (Дружба) Чырвоная Слабада Крупцы (Піянерскія)
Знішчаныя	Залатагорскія Старажоўскія (Пярэспінскія) Брацкія² Лютэранскія Сляпянскія Татарскія Шпітальныя Яўрэйскія Нямецкія салдацкія могілкі
¹Па-за межамі горада ²Адноўлены як мемарыял