Спіс аб’ектаў Сонечнай сістэмы па памерах
У дадзеным спісе аб’екты Сонечнай сістэмы прадстаўлены ў парадку памяншэння сярэдняга радыуса. У яго ўваходзяць Сонца, восем асноўных планет і іх спадарожнікі, карлікавыя планеты і кандыдаты ў карлікавыя планеты, а таксама найбольш буйныя астэроіды і шэраг іншых аб’ектаў, якія прадстаўляюць гістарычную або навуковую цікавасць, такіх як каметы і калязямныя астэроіды.
Інфармацыя
[правіць | правіць зыходнік]Парадак размяшчэння аб’ектаў у спісе можа быць розным у залежнасці ад таго, па якім з параметраў (памеры або масе) праводзіць упарадкаванне, бо розныя аб’екты маюць розную шчыльнасць. Напрыклад, Уран перавышае па памерах Нептун, але, нягледзячы на гэта, саступае яму па масе, гэтак жа як Ганімед і Тытан большыя за Меркурый, а між тым удвая саступаюць яму па масе. Гэта азначае, што некаторыя аб’екты ўнізе табліцы, нягледзячы на меншы памер, на справе могуць аказацца масіўнейшымі за тыя, што знаходзяцца ўверсе, бо маюць большую шчыльнасць.
У апошні час адкрыта нямала транснептунавых аб’ектаў, але з-за вялікай адлегласці да іх дакладна вызначыць памеры аб’ектаў даволі цяжка, таму іх размяшчэнне ў дадзеным спісе часта вельмі прыблізнае.
Ва ўсіх аб’ектаў Сонечнай сістэмы з масай, большай за 1021 кг, сіла гравітацыі становіцца настолькі значнай, што пачынае пераадольваць структурную трываласць парод, надаючы целу шарападобную форму. Менавіта такая форма аб’екта дазваляе скампенсаваць сілу цяжару па ўсіх напрамках і дасягнуць гідрастатычнай раўнавагі. Пры гэтым лёд мае большую пластычнасць, чым камень, таму для ледзяных астэроідаў пояса Койпера значэнне масы, неабходнай для надання целу шарападобнай формы, можа быць значна меншым. Пры гэтым мяжа мінімальных радыусаў шарападобных цел у абодвух выпадках супадае і складае прыкладна 200 км[1].
Працэсы змянення формы пад дзеяннем сіл цяжару пачынаюць праяўляцца ў целах з масамі ад 1018 да 1021 кг, але форму раўнаважнага сфероіда прымаюць толькі буйныя целы бліжэй да верхняй мяжы масы, такія як Цэрэра, Тэфія, Мімас, а драбнейшыя аб’екты, маса якіх блізкая да 1018 кг, такія як Амальтэя або Янус, прымаюць сферычную форму толькі часткова.
Акрамя таго, сферычныя целы маюць трохі сплясканую каля полюсаў форму, што выклікана паскарэннем пад дзеяннем цэнтрабежнай сілы ад вярчэння цела, у той час як у аб’ектаў, якія прынялі сферычную форму толькі часткова, існуе значная розніца паміж любымі двума экватарыяльнымі дыяметрамі.
Вызначэнне памераў для аб’ектаў, якія знаходзяцца па-за межамі арбіты Сатурна, спалучана з вялікімі цяжкасцямі — у такіх выпадках шчыльнасць цела ўмоўна прымаюць роўнай 2,000 г/см3, што прыкладна адпавядае шчыльнасці сумесі вадзянога лёду з касмічным пылам, з якіх, як правіла, і складаецца большасць аб’ектаў на такой адлегласці ад Сонца, хоць ёсць вялікая імавернасць, што на вялікай адлегласці ад Сонца шчыльнасць астэроідаў параўнальная з шчыльнасцю камет і складае ўсяго 0,5 г/см3[2]. Значна прасцей з падвойнымі сістэмамі — у такіх выпадках па ўзаемнаму руху кампанентаў ацаніць масу абодвух цел досыць лёгка. Такім чынам, вымярэнне памеру і масы большасці транснептунавых аб’ектаў носіць ацэначны характар і можа адрознівацца на парадак ад рэальных значэнняў. Напрыклад, для аднаго з ТНА значэнне памеру і шчыльнасці былі ацэнены як 350 км і шчыльнасць 2,000 г/см3 адпаведна, што паказвала на масу аб’екта ў 3,59×1020 кг, у той час як сапраўдны памер аб’екта складаў толькі 175 км, а шчыльнасць 1,000 г/см3, што сведчыла аб масе ўжо ў 2,24×1019 кг.
Памеры і масы большасці буйных спадарожнікаў Юпітэра і Сатурна вядомыя досыць добра ў сувязі з пралётамі такіх даследчых апаратаў, як Галілеа і Касіні, але памеры малых спадарожнікаў гэтых планет-гігантаў, такіх як Гімалія, па-ранейшаму часта носяць толькі ацэначны характар[3]. Зноў жа пры аддаленні ад Сонца падрабязнасць і дакладнасць даных значна зніжаецца, і нават для буйных спадарожнікаў Урана і Нептуна, нягледзячы на пралёт «Вояджэра-2», даныя вельмі прыблізныя і часта супярэчлівыя[3][4].
-
Параўнальная дыяграма мас цел Сонечнай сістэмы. У такім маштабе аб'екты з масай, меншай за масу Сатурна, не бачныя
-
Параўнальная дыяграма мас планет Сонечнай сістэмы. Маса Юпітэра складае 71%, а маса Сатурна 21% ад сумарнай масы ўсіх планет. Маса планет зямной групы вельмі нязначная, у Меркурыя яна складае ўсяго 0,1%, што ў такім маштабе не відаць
-
Параўнальная дыяграма мас цвёрдых цел Сонечнай сістэмы. Маса Зямлі складае 48%, Венеры — 39%. Целы масай, меншай за масу Плутона, тут не бачныя
Аб’екты дыяметрам звыш 400 км
[правіць | правіць зыходнік]Спадарожнікі Юпітэра | Спадарожнікі Сатурна | Спадарожнікі Марса |
Спадарожнікі Урана | Спадарожнікі Нептуна | Спадарожнікі Плутона |
Памеры гэтых цел ляжаць, як правіла, значна вышэй за мяжу гідрастатычнай раўнавагі, амаль усе аб’екты маюць выразную сферычную форму. У табліцы прыведзены параметры аб’ектаў не толькі ў абсалютных фізічных велічынях (км, кг), але і ў адносных — у зямных дыяметрах (D♁), аб’ёмах і масах.
Аб’ект | Фота | Сярэдні дыяметр км |
Сярэдні дыяметр D♁ |
Аб’ём 109 км³ |
Аб’ём V♁ |
Маса ×1021 кг |
Маса M♁ |
Шчыльнасць[5] г/см³ |
Гравітацыя м/с² |
Гравітацыя ♁ |
Тып аб’екта |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Сонца | 1 392 000 | 109,245 | 1 412 000 000 | 1 303 781 | 1 989 100 000 | 332 837 | 1,409 | 274,0 | 28,02 | Зорка | |
Юпітэр | 139 822 | 10,973 | 1 431 280 | 1 321 | 1 898 600 | 317,83 | 1,33 | 24,79 | 2,535 | Планета | |
Сатурн | 116 464 | 9,14 | 827 130 | 764 | 568 460 | 95,159 | 0,70 | 10,445 | 1,06 | Планета | |
Уран | 50 724 | 3,981 | 68 340 | 63,1 | 86 832 | 14,536 | 1,30 | 8,87 | 0,90 | Планета | |
Нептун | 49 244 | 3,865 | 62 540 | 57,7 | 102 430 | 17,147 | 1,76 | 11,15 | 1,140 | Планета | |
Зямля | 12742,0 | 1 | 1083,21 | 1 | 5973,6 | 1 | 5,515 | 9,78033 | 1 | Планета | |
Венера | 12103,6 | 0,950 | 928,43 | 0,857 | 4868,5 | 0,815 | 5,24 | 8,872 | 0,91 | Планета | |
Марс | 6780,0 | 0,532 | 163,18 | 0,151 | 641,85 | 0,107 | 3,94 | 3,7 | 0,38 | Планета | |
Ганімед† Юпітэр III |
5262,4 | 0,413 | 76,30 | 0,0704 | 148,2 | 0,0248 | 1,936 | 1,428 | 0,15 | Спадарожнік Юпітэра | |
Тытан † Сатурн VI |
5152,0[6] | 0,404 | 71,52 | 0,0660 | 134,5 | 0,0225 | 1,88 | 1,354 | 0,14 | Спадарожнік Сатурна | |
Меркурый | 4879,4 | 0,383 | 60,83 | 0,0562 | 330,2 | 0,0553 | 5,43 | 3,7 | 0,38 | Планета | |
Каліста† Юпітэр IV |
4820,6 | 0,378 | 58,65 | 0,0541 | 107,6 | 0,018 | 1,83 | 1,23603 | 0,126 | Спадарожнік Юпітэра | |
Іо† Юпітэр I |
3643,0 | 0,286 | 25,32 | 0,0234 | 89,3 | 0,015 | 3,528 | 1,797 | 0,183 | Спадарожнік Юпітэра | |
Месяц | 3474,2 | 0,2727 | 21,958 | 0,0203 | 73,5 | 0,0123 | 3,3464 | 1,625 | 0,166 | Спадарожнік Зямлі | |
Еўропа† Юпітэр II |
3122,0 | 0,245 | 15,93 | 0,0147 | 48 | 0,00803 | 3,01 | 1,316 | 0,134 | Спадарожнік Юпітэра | |
Трытон† Нептун I |
2706,8 | 0,212 | 10,38 | 0,0096 | 21,5 | 0,00359 | 2,061 | 0,782 | 0,0797 | Спадарожнік Нептуна | |
Эрыс R 136199 |
2340,0[7] | 0,184 | 7 | 0,007 | 16,7[8] | 0,0027 | 2,25 | 0,662 | 0,0677 | Карлікавая планета Рассеяны дыск | |
Плутон 134340 |
2306,0 | 0,181 | 7,15 | 0,0066 | 13,105 | 0,0022 | 2,0 | 0,61 | 0,062 | Карлікавая планета Пояс Койпера | |
Тытанія‡ Уран III |
1577,8 | 0,124 | 2,06 | 0,0019 | 3,526 | 0,00059 | 1,72 | 0,378 | 0,0385 | Спадарожнік Урана | |
Рэя‡ Сатурн V |
1528,8 | 0,12 | 1,87 | 0,0017 | 2,3166 | 0,00039 | 1,23 | 0,26 | 0,027 | Спадарожнік Сатурна | |
Аберон† Уран IV |
1522,8 | 0,119 | 1,85 | 0,0017 | 3,014 | 0,0005 | 1,63 | 0,347 | 0,035 | Спадарожнік Урана | |
Япет† Сатурн VIII |
1471,2[9] | 0,115 | 1,55 | 0,0014 | 1,9739 | 0,00033 | 1,08 | 0,223 | 0,0227 | Спадарожнік Сатурна | |
Макемаке RA 136472 |
1420,0[10] | 0,111 | 1,8 | 0,002 | 3 | 0,00067 | 2,0 | 0,4 | 0,04 | Карлікавая планета Пояс Койпера | |
Харон† Плутон I |
1207,0[11] | 0,0947 | 0,87 | 0,0008 | 1,52 | 0,00025 | 1,65 | 0,279 | 0,028 | Спадарожнік Плутона | |
(225088) 2007 OR10* | 1200,0 | 0,094 | 0,904 | 0,0008 | 1,81P | 0,0003 | 2,0 | 0,168 | 0,017 | Рассеяны дыск | |
Умбрыэль† Уран II |
1169,4 | 0,0918 | 0,84 | 0,0008 | 1,2 | 0,00020 | 1,4 | 0,234 | 0,024 | Спадарожнік Урана | |
Арыэль ‡ Уран I |
1157,8 | 0,091 | 0,81 | 0,0008 | 1,35 | 0,00022 | 1,67 | 0,269 | 0,027 | Спадарожнік Урана | |
Хаумеа R 136108 2003 EL61 |
1150,0[12] | 0,090 | 1,3-1,6 | 0,001 | 4,006 | 0,00069 | 2,551[13] | 0,44 | 0,045 | Карлікавая планета Пояс Койпера | |
(84522) 2002 TC302R | 1145,4[12] | 0,089 | 0,786 | 0,0007 | 1,573P | 0,00026 | 2,0 | 0,321 | 0,033 | Пояс Койпера 2:5 | |
Дыёна† Сатурн IV |
1123,2 | 0,088 | 0,73 | 0,0007 | 1,096 | 0,000183 | 1,48 | 0,232 | 0,0236 | Спадарожнік Сатурна | |
Тэтыс‡ Сатурн III |
1066,0 | 0,0837 | 0,624 | 0,0006 | 0,6173 | 0,000103 | 1,15 | 0,145 | 0,015 | Спадарожнік Сатурна | |
(90377) Седна*AR 90377 |
995 | 0,117 | 1,73 | 0,0016 | 3 | 0,00050 | 2,0 | 0,33 — 0,50 | 0,0337 — 0,0511 | Адасоблены ТНА | |
Цэрэра‡ | 950,0 | 0,0746 | 0,437 | 0,0004 | 0,95 | 0,000159 | 2,08 | 0,27 | 0,0275 | Карлікавая планета Астэроід | |
(202421) 2005 UQ5139 | 924,0 | 0,0722 | 0,443 | 0,0004 | 0,886P | 0,0001 | 2,0 | 0,278 | 0,0284 | Пояс Койпера К'юбівана | |
Квавар * | 890,0[14] | 0,0698 | 0,37 | 0,0003 | 1,6[14] | 0,0003 | 4,2[14] | 0,125 | 0,013 | Пояс Койпера К'юбівана | |
(90482) ОркRA | 850,0[10] | 0,0667 | 0,4 | 0,0004 | 0,63A | 0,0001 | 1,5 | 0,234 | 0,023 | Пояс Койпера Плуціна | |
(174567) 2003 MW129 | 818,0 | 0,0658 | 0,308 | 0,0003 | 0,616P | 0,0001 | 2,0 | 0,228 | 0,02 | Пояс Койпера | |
2006 QH1819 | 764,0 | 0,06 | 0,233 | 0,000215 | 0,467P | 0,00008 | 2,0 | 0,214 | 0,022 | Рассеяны дыск | |
(19521) Хаос* | 745,0[15] | 0,0585 | 0,216 | 0,0002 | 0,4328P | 0,00007 | 2,0P | 0,209 | 0,021 | Пояс Койпера К'юбівана | |
(278361) 2007 JJ43 | 730 | 0,0791 | 0,536 | 4,95×10-4 | 1,072P | 0,000179 | 2,0 | 0,282 | 0,029 | ТНА[15] | |
(208996) 2003 AZ84 | 727 | 0,0714 | 0,169 | 0,000156 | 0,53P | 5,66×10-5 | 2,0 | 0,172 | 0,02 | Пояс Койпера Плуціна | |
(84922) 2003 VS2 R | 726,0[12] | 0,057 | 0,203 | 0,00018 | 0,4005P | 0,000067 | 2,0 | 0,204 | 0,02086 | Плуціна[15] | |
(307261) 2002 MS4 R | 716,0[12] | 0,0562 | 0,203 | 0,00018 | 0,4005P | 0,000067 | 2,0P | 0,204 | 0,02086 | Пояс Койпера[15] | |
(55565) 2002 AW197R | 700,0[16] | 0,0549 | 0,207 | 0,00019 | 0,414P | 0,000069 | 2,0 | 0,206 | 0,0211 | Пояс Койпера[15] | |
(230965) 2004 XA192 | 697,0[15] | 0,0549 | 0,177 | 0,00016 | 0,354P | 0,000059 | 2,0 | 0,195 | 0,02 | ТНА[15] | |
2010 KZ39 | 697,0[15] | 0,0549 | 0,177 | 1,63×10-4 | 0,354P | 0,000059 | 2,0 | 0,195 | 0,02 | Кентаўры[15] | |
(55637) 2002 UX25R | 681,2[12] | 0,0535 | 0,166 | 0,000153 | 0,331P | 0,0000554 | 2,0 | 0,191 | 0,01952 | Пояс Койпера | |
(145452) 2005 RN439 | 679 | 0,0573 | 0,2036 | 0,00019 | 0,407P | 0,000068 | 2,0 | 0,205 | 0,02096 | Пояс Койпера[15] | |
(90568) 2004 GV9R | 677,0[12] | 0,0531 | 0,162 | 0,00015 | 0,325P | 0,0000534 | 2,0 | 0,19 | 0,0194 | Пояс Койпера | |
(28978) ІксіёнRA | 650,0[12] | 0,051 | 0,144 | 0,000133 | 0,3 | 5,0×10-5 | 2,086 | 0,19 | 0,021 | Пояс Койпера | |
(42301) 2001 UR1639 | 636,0[15] | 0,0499 | 0,134 | 0,00012 | 0,269P | 0,000045 | 2,0 | 0,178 | 0,018 | Рассеяны дыск[15] | |
(20000) Варуна* | 620,0[12] | 0,049 | 0,125 | 0,000115 | 0,37 | 6 2×10-5 | 0,992[13] | 0,258 | 0,028 | Пояс Койпера | |
2003 UZ4139 | 606,6 | 0,048 | 0,116 | 0,00012 | 0,33P | 0,000055 | 2,0 | 0,241 | 0,0246 | Пояс Койпера | |
(229762) 2007 UK1269 | 599 | 0,0689 | 0,354 | 0,0003 | 0,708P | 0,0001 | 2,0 | 0,246 | 0,025 | Рассеяны дыск | |
(120347) Салацыя | 595,0[15] | 0,0467 | 0,102 | 0,00009 | 0,2P | 0,000034 | 2,0P | 0,159 | 0,016 | Пояс Койпера | |
(145451) 2005 RM439 | 580,0[15] | 0,0455 | 0,102 | 0,00009 | 0,2P | 0,000034 | 2,0 | 0,159 | 0,016 | Пояс Койпера | |
2004 NT33 | 580,0[15] | 0,0455 | 0,089 | 0,000082 | 0,178P | 0,000029 | 2,0 | 0,155 | 0,0158 | Пояс Койпера К'юбівана[15] | |
(15874) 1996 TL66RA | 576,0 | 0,045 | 0,1 | 9,2×10-5 | 0,2 | 3,3×10-5 | 1,999 | 0,162 | 0,018 | Расеянны дыск | |
2004 XR190* |
544,0[15] | 0,059 | 0,221 | 0,0002 | 0,4416P | 0,00007 | 2,0P | 0,21 | 0,0215 | Рассеяны дыск[15] | |
(120348) 2004 TY364* | 554,0[15] | 0,043 | 0,089 | 0,000082 | 0,178P | 0,000029 | 2,0 | 0,155 | 0,0158 | Пояс Койпера[15] | |
(144897) 2004 UX10 | 554,0[15] | 0,043 | 0,065 | 0,00006 | 0,13P | 0,000022 | 2,0 | 0,139 | 0,014 | Пояс Койпера | |
(38628) HuyaR |
532,0[12] | 0,04175 | 0,0788 | 0,000073 | 0,158P | 0,00026 | 2,0 | 0,15 | 0,015 | Пояс Койпера Плуціна | |
(2) Палада$ | 532,0[17] | 0,04175 | 0,078 | 0,00007 | 0,211 | 0,0000353 | 2,8[18] | 0,2 | 0,02 | Астэроід | |
(4) Веста$ |
529,2 | 0,04175 | 0,078 | 0,00007 | 0,262 | 0,0000438 | 3,42[19] | 0,251 | 0,0256 | Астэроід | |
2004 PR107 | 521,0[15] | 0,041 | 0,0446 | 0,00004 | 0,089P | 0,000014 | 2,0 | 0,123 | 0,0126 | Пояс Койпера | |
2003 QX113 | 505,5[15] | 0,0396 | 0,051 | 0,00005 | 0,102P | 0,000017 | 2,0P | 0,129 | 0,013 | Рассеяны дыск[15] | |
Энцэлад‡ Сатурн II |
504,2 | 0,0396 | 0,067 | 0,00006 | 0,108 | 0,0000181 | 1,61 | 0,111 | 0,0113 | Спадарожнік Сатурна | |
Міранда‡ Уран V |
471,4 | 0,037 | 0,055 | 0,00005 | 0,0659 | 0,000011 | 1,20 | 0,0791 | 0,00806 | Спадарожнік Урана | |
(26375) 1999 DE9 | 461,0[12] | 0,036 | 0,051 | 0,000047 | 0,1026P | 0,000017 | 2,0 | 0,129 | 0,013 | Пояс Койпера | |
(35671) 1998 SN165* | 460,0[15] | 0,036 | 0,05 | 0,000046 | 0,1P | 0,000017 | 2,0 | 0,128 | 0,013 | Пояс Койпера | |
2002 XV93 | 440,0[15] | 0,0344 | 0,051 | 0,00005 | 0,102P | 0,000017 | 2,0 | 0,129 | 0,013 | Плуціна[15] | |
(120132) 2003 FY128* | 440,0[15] | 0,0344 | 0,0446 | 0,00004 | 0,089P | 0,000014 | 2,0 | 0,123 | 0,0126 | Рассеяны дыск[15] | |
(82075) 2000 YW134* | 431,0[15] | 0,0335 | 0,065 | 0,00006 | 0,13P | 0,000022 | 2,0P | 0,139 | 0,014 | Рассеяны дыск[15] | |
1999 CD158 | 420,0[15] | 0,033 | 0,0446 | 0,00004 | 0,089P | 0,000014 | 2,0 | 0,123 | 0,0126 | Пояс Койпера | |
Пратэй ‡A Нептун VIII |
420,0 | 0,033 | 0,038 | 0,000035 | 0,050 | 0,00000844 | 1,3[3] | 0,0666 | 0,00678 | Спадарожнік Нептуна | |
2001 QF298* | 420,0[15] | 0,033 | 0,067 | 0,00006 | 0,134P | 0,000022 | 2,0 | 0,141 | 0,014 | Плуціна[15] | |
(303775) 2005 QU1829 | 416 | 0,0722 | 0,606 | 0,00056 | 1,21P | 0,0002 | 2,0 | 0,294 | 0,03 | Рассеяны дыск[15] | |
(10) Гігея$ | 407,12[20][21] | 0,032 | 0,04 | 0,00003 | 0,0885 | 1,0×10-5 | 2,5 | 0,143 | 0,02 | Астэроід | |
(119979) 2002 WC19 | 401,0[22] | 0,0315 | 0,034 | 0,00003 | 0,0675P | 0,000011 | 2,0 | 0,113 | 0,0115 | Пояс Койпера | |
(26181) 1996 GQ21* | 401,0[15] | 0,031 | 0,0335 | 0,000011 | 0,067P | 0,000011 | 2,0 | 0,112 | 0,011 | Рассеяны дыск[15] | |
2006 HH123 | 400,0 | 0,031 | 0,0335 | 0,000011 | 0,067P | 0,000011 | 2,0 | 0,112 | 0,011 | Кентаўры[15] |
Аб’екты дыяметрам ад 200 да 400 км
[правіць | правіць зыходнік]Самыя буйныя з гэтых аб’ектаў ляжаць вышэй за мяжу гідрастатычнай раўнавагі і маюць сферычную форму, але большасць прынялі сферычную форму толькі часткова, захаваўшы істотны перапад вышынь на паверхні. Для большасці транснептунавых аб’ектаў, пералічаных у гэтай табліцы, памер ацэньваецца з умовы альбеда паверхні 0,09, бо яны занадта далёкія, каб непасрэдна ацаніць іх памеры. Мімас уключаны ў абедзве табліцы ў якасці прыкладу пераходу цел ад масы 1×1021 да масы 1×1018 кг. Дадзены спіс не поўны з-за адсутнасці дадзеных пра многія ТНА[15][23].
Аб’екты дыяметрам ад 100 да 200 км
[правіць | правіць зыходнік]Памеры ў гэтым дыяпазоне маюць большасць буйных астэроідаў і спадарожнікаў газавых гігантаў. Для астэроідаў акрамя радыуса і масы прыводзіцца яшчэ і спектральны клас. Зрэшты, прадстаўлены тут спіс з’яўляецца няпоўным, у ім адсутнічаюць многія нядаўна адкрытыя аб’екты транснептунавай вобласці[15].
Аб’екты дыяметрам ад 40 да 100 км
[правіць | правіць зыходнік]Астэроідаў з дыяметрамі ад 100 км і меншымі існуе некалькі тысяч, але толькі нямногія з іх былі больш-менш вывучаны. Масы аб’ектаў у гэтым спісе ляжаць у межах паміж 1×1015 і 1×1018 кг, прычым для многіх астэроідаў яны носяць ацэначны характар.
Аб’екты дыяметрам ад 2 да 40 км
[правіць | правіць зыходнік]Аб’екты з дыяметрам, меншым за 2 км
[правіць | правіць зыходнік]У галоўным поясе астэроідаў па прыблізных ацэнках утрымліваецца ад 1,1 да 1,9 мільёнаў астэроідаў, з памерамі ў дыяпазоне ад 1 да 2 км[99], а аб’ектаў, памерам меншых за 1 км, значна больш. З-за малых памераў гэтыя астэроіды вельмі слаба вывучаны. Выключэннем з’яўляюцца толькі тыя з іх, паблізу якіх праляталі касмічныя зонды або самі яны праляталі міма Зямлі на досыць блізкай адлегласці, каб стаць бачнымі для буйных зямных тэлескопаў.
Часта гэтыя аб’екты маюць няправільную форму, таму тут прыводзіцца сярэдні дыяметр астэроіда. Маса такіх аб’ектаў прыблізна каля 1×1012 кг.
Варта звярнуць асаблівую ўвагу, што маса астэроіда 1994 WR12 складае ўсяго толькі 2×109 кг, што нават менш за масу Піраміды Хеопса ў Гізе, якая важыць 5,9×109 кг.
Умоўныя абазначэнні
[правіць | правіць зыходнік]- † — указваецца экватарыяльны радыус, зыходзячы з ідэальна сферычнай формы цела;
- ‡ — указваецца сярэдні радыус, атрыманы асярэдненнем трох радыусаў па асноўных восях, зыходзячы з прыблізна сферычнай формы цела;
- * — радыус вядомы толькі вельмі прыблізна;
- R — радыус цела быў вызначаны рознымі метадамі, у прыватнасці аптычным (Хабл), інфрачырвоным (Спітцэр) або шляхам прамога вымярэння з касмічных апаратаў;
- 9 — радыус дакладна невядомы, але разлічаны з меркаванага альбеда 0,09;
- $ — падрабязна вывучаны астэроід або спадарожнік, памеры і маса якога добра вядомыя;
- M — маса была вызначана на падставе адхіленняў, якія стварала ці якім падвяргалася цела;
- A — меркаваная маса;
- P — маса разлічана зыходзячы з меркаванай шчыльнасці Плутона 2,000 г/см³;
- O — радыус быў вызначаны дзякуючы пакрыццю зорак астэроідам.
Гравітацыя каля паверхні
[правіць | правіць зыходнік]Асноўным прынцыпам, які ўстанаўлівае межы груп, з’яўляецца гравітацыя, па меншай меры для першых дзвюх груп. Гравітацыя каля паверхні цела на экватары ў большасці выпадкаў вызначаецца на аснове закона сусветнага прыцягнення Ньютана і цэнтрабежнай сілы.
- Паскарэнне сілы цяжару на экватары вызначаецца на аснове закона сусветнага прыцягнення Ньютана і разлічваецца па формуле:
- ,
дзе
- ag — велічыня паскарэння свабоднага падзення цела,
- G — гравітацыйная пастаянная,
- m — маса нябеснага цела,
- r — экватарыяльны радыус нябеснага цела або, калі ён вар’іруецца, то для разліку выкарыстоўваецца сярэдні экватарыяльны радыус.
- Значэнне цэнтрабежнай сілы ці вонкавага паскарэння, накіраванага супраць сілы цяжару, разлічваецца па формуле:
- ,
дзе
- T — перыяд вярчэння нябеснага цела.
- Тады выніковая сіла (сіла прыцяжэння на паверхні) будзе роўная розніцы гэтых двух сіл:
- .
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]- Гісторыя адкрыцця планет і спадарожнікаў Сонечнай сістэмы
- Спіс планетападобных аб’ектаў
- Спіс астэроідаў
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Mike Brown. The Dwarf Planets . CalTech. Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2011. Праверана 25 верасня 2008.
- ↑ D. T. Britt; G. J. Consol-magno SJ; W. J. Merline. Small Body Density and Porosity: New Data, New Insights . Lunar and Planetary Science XXXVII (2006). Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2012. Праверана 16 снежня 2008.
- ↑ а б в г д е ё ж з і к л м н о п р с т у ф х ц ч ш э ю я аа аб ав аг ад ае Planetary Satellite Physical Parameters . JPL (Solar System Dynamics) (13 ліпеня 2006). Архівавана з першакрыніцы 18 студзеня 2010. Праверана 7 снежня 2008.
- ↑ а б Williams, Dr. David R. Uranian Satellite Fact Sheet . NASA (National Space Science Data Center) (23 лістапада 2007). Архівавана з першакрыніцы 18 студзеня 2010. Праверана 12 снежня 2008.
- ↑ Шчыльнасць усіх аб’ектаў пояса Койпера ўмоўна прымаецца роўнай 2,000 г/см³, што адпавядае шчыльнасці Плутона.
- ↑ Jacobson, R. A.; Antreasian, P. G.; Bordi, J. J.; Criddle, K. E.; et al. (2006). "The gravity field of the saturnian system from satellite observations and spacecraft tracking data". The Astronomical Journal. 132 (6): 2520–2526. Bibcode:2006AJ....132.2520J. doi:10.1086/508812. ISSN 0004-6256.
- ↑ Former 'tenth planet' may be smaller than Pluto (12 лютага 2011). Архівавана з першакрыніцы 24 студзеня 2012. Праверана 14 верасня 2013.
- ↑ M.E. Brown and E.L. Schaller (2007). "The Mass of Dwarf Planet Eris". Science. 316 (5831): 1585. Bibcode:2007Sci...316.1585B. doi:10.1126/science.1139415. PMID 17569855. Архівавана з арыгінала 26 чэрвеня 2010. Праверана 14 верасня 2013.
- ↑ Thomas, P. C.; Burns, J. A. [in англійская]; Helfenstein, P.; Squyres, S. [in англійская]; Veverka, J.; Porco, C. [in англійская]; Turtle, E.; McEwen, A. [in англійская]; Denk, T.; Giese, B.; et al. (2007). "Shapes of the Cronian icy satellites and their significance". Icarus. 190 (2): 573–584. Bibcode:2007Icar..190..573T. doi:10.1016/j.icarus.2007.03.012. Архівавана з арыгінала 2 верасня 2021. Праверана 13 снежня 2023.
- ↑ а б T.L. Lim, J. Stansberry, T.G. Müller (2010). ""TNOs are Cool": A survey of the trans-Neptunian region III. Thermophysical properties of 90482 Orcus and 136472 Makemake". Astronomy and Astrophysics. 518: L148. Bibcode:2010A&A...518L.148L. doi:10.1051/0004-6361/201014701.
{{cite journal}}
: Папярэджанні CS1: розныя назвы: authors list (спасылка) - ↑ B. Sicardy; et al. (2006). "Charon's size and an upper limit on its atmosphere from a stellar occultation". Nature. 439 (7072): 52. Bibcode:2006Natur.439...52S. doi:10.1038/nature04351. PMID 16397493.
- ↑ а б в г д е ё ж з і к л м н о п р с т у ф х ц ч ш э ю John Stansberry, Will Grundy, Mike Brown, Dale Cruikshank, John Spencer, David Trilling, Jean-Luc Margot (2008). "Physical Properties of Kuiper Belt and Centaur Objects: Constraints from Spitzer Space Telescope". In M. Antonietta Barucci, Hermann Boehnhardt, Dale P. Cruikshank (рэд.). The Solar System Beyond Neptune (PDF). University of Arizona press. pp. 161–179. arXiv:astro-ph/0702538. Bibcode:2008ssbn.book..161S. doi:10.48550/arXiv.astro-ph/0702538. ISBN 978-0-8165-2755-7. Архівавана з арыгінала 25 кастрычніка 2012. Праверана 22 чэрвеня 2024.
{{cite book}}
: Папярэджанні CS1: бот: невядомы статус арыгінальнага URL (спасылка) Папярэджанні CS1: розныя назвы: authors list (спасылка) - ↑ а б Pedro Lacerda; David C. Jewitt (2006). "Densities of Solar System Objects from their Rotational Lightcurves". arXiv:astro-ph/0612237.
- ↑ а б в Brown, Michael E.; Fraser, Wesley C. (2010). "Quaoar: A Rock in the Kuiper belt". The Astrophysical Journal. Праверана 2010-04-01.
- ↑ а б в г д е ё ж з і к л м н о п р с т у ф х ц ч ш э ю я аа аб ав аг ад ае аё аж аз аі ак ал ам ан ао ап ар ас ат ау аф ах ац ач аш аэ аю ая ба бб бв бг бд бе бё бж бз бі бк бл Wm. Robert Johnston. List of Known Trans-Neptunian Objects . Johnston's Archive (7 августа 2010). Праверана 3 сакавіка 2011.
- ↑ Cruikshank, Dale P.; Stansberry, John A.; Emery, Joshua P.; et al. (2005). "The High-Albedo Kuiper Belt Object (55565) 2002 AW197". The Astrophysical Journal. 624 (1): L53–L56. Bibcode:2005ApJ...624L..53C. doi:10.1086/430420.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (2 Pallas)
- ↑ Schmidt, B. E.; et al. (2008). "Hubble takes a look at Pallas: Shape, size, and surface" (PDF). 39th Lunar and Planetary Science Conference (Lunar and Planetary Science XXXIX). Held March 10–14, 2008, in League City, Texas. 1391: 2502. Праверана 2008-08-24.
- ↑ Baer, James; Chesley, Steven R. (2008). "Astrometric masses of 21 asteroids, and an integrated asteroid ephemeris" (PDF). Celestial Mechanics and Dynamical Astronomy. 100 (2008). Springer Science+Business Media B.V. 2007: 27–42. Bibcode:2008CeMDA.100...27B. doi:10.1007/s10569-007-9103-8. Архівавана з арыгінала (PDF) 24 лютага 2011. Праверана 2008-11-11.
- ↑ Jim Baer. Recent Asteroid Mass Determinations . Personal Website (2008). Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 3 снежня 2008.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (10 Hygiea)
- ↑ Wm. Robert Johnston. (119979) 2002 WC19 . Johnston's Archive (26 ноября 2008). Архівавана з першакрыніцы 14 ліпеня 2012. Праверана 4 сакавіка 2009.
- ↑ JPL definition of Main-belt Asteroid (MBA) . JPL Solar System Dynamics. Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2012. Праверана 12 сакавіка 2009.
- ↑ Muller, T.G.; Lellouch, E.; Stansberry, J.; et al. (2010). ""TNOs are Cool": A survey of the trans-Neptunian region I. Results from the Herschel science demonstration phase (SDP)". Astronomy and Astrophysics. 518: L146. Bibcode:2010A&A...518L.146M. doi:10.1051/0004-6361/201014683. Архівавана з арыгінала 12 лютага 2011. Праверана 14 верасня 2013.
- ↑ а б в г д е ё ж з і к л м н о п р с т у ф х ц ч ш э ю я аа аб ав аг ад ае аё аж аз аі ак ал ам ан ао ап ар ас ат ау аф ах ац ач аш аэ аю ая ба бб бв бг бд бе бё бж бз бі бк бл бм бн бо бп бр бс бт бу бф бх бц бч бш бэ бю бя ва вб вв вг вд ве вё вж вз ві вк вл вм вн во вп вр вс вт ву вф вх вц вч вш вэ вю вя га гб гв гг гд ге гё гж гз гі гк гл гм гн го гп гр гс гт гу гф гх гц гч гш гэ гю гя да дб дв дг дд де дё дж дз ді дк дл дм дн до дп др дс дт ду дф дх дц дч дш дэ дю дя еа еб ев ег ед ее её еж ез еі Asteroid Data Archive, Archive Planetary Science Institute
- ↑ а б в Benecchi, S.D; Noll, K. S.; Grundy, W. M.; Levison, H. F. (2010). "(47171) 1999 TC36, A Transneptunian Triple". Icarus. 207 (2): 978–991. arXiv:0912.2074. Bibcode:2010Icar..207..978B. doi:10.1016/j.icarus.2009.12.017.
- ↑ Müller, T. G; Blommaert, J. A. D. L. (2004). "65 Cybele in the thermal infrared: Multiple observations and thermophysical analysis". Astronomy and Astrophysics. 418 (1): 347–356. arXiv:astro-ph/0401458. Bibcode:2004A&A...418..347M. doi:10.1051/0004-6361:20040025. Праверана 2023-12-13.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (65 Cybele)
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (15 Eunomia)
- ↑ Мяркуецца, як і ў Хаумеа, альбеда 0,7
- ↑ Дэн Брутон. Преобразование абсолютной величины диаметра для малых планет . Кафедра физики и астрономии (Stephen F. Austin State University). Архівавана з першакрыніцы 12 ліпеня 2012. Праверана 7 лютага 2011.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (88 Thisbe)
- ↑ 2002 KW14 . Sphinx.planetwaves.net. Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2011. Праверана 4 студзеня 2011.
- ↑ Storrs, Alex; Weiss, B.; Zellner, B.; et al. (1998). "Imaging Observations of Asteroids with Hubble Space Telescope" (PDF). Icarus. 137 (2): 260–268. Bibcode:1999Icar..137..260S. doi:10.1006/icar.1999.6047. Архівавана з арыгінала (PDF) 8 жніўня 2004. Праверана 2005-01-15.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (48 Doris)
- ↑ Millis, R.L; Wasserman, L. H.; Bowell, E.; Franz, O. G.; Klemola, A.; Dunham, D. W. (1984). "The diameter of 375 URSULA from its occultation of AG + 39 deg 303". Astronomical Journal. 89: 592–596. Bibcode:1984AJ.....89..592M. doi:10.1086/113553.
- ↑ Fernandes, Yanga R.; Sheppard, Scott S.; Jewitt, David C. (2003). "The albedo distribution of Jovian Trojan asteroids". The Astronomical Journal. 126 (3): 1563–1574. Bibcode:2003AJ....126.1563F. doi:10.1086/377015. Архівавана з арыгінала 12 лютага 2011. Праверана 14 верасня 2013.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (7 Iris)
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (372 Palma)
- ↑ Davies, J. K.; Tholen, D. J.; Ballantyne, D. R. (1996). "Infrared Observations of Distant Asteroids". Completing the Inventory of the Solar System, Astronomical Society of the Pacific Conference Proceedings. 107: 97–105. Bibcode:1996ciss.conf...97D.
{{cite journal}}
: Папярэджанні CS1: розныя назвы: authors list (спасылка) - ↑ а б в Grundy, W.M.; Stansberry, J.A.; Noll K.S.; Stephens, D.C.; et al. (2007). "The orbit, mass, size, albedo, and density of (65489) Ceto/Phorcys: A tidally-evolved binary Centaur". Icarus. 191 (1): 286. arXiv:0704.1523. Bibcode:2007Icar..191..286G. doi:10.1016/j.icarus.2007.04.004.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (790 Pretoria)
- ↑ а б Sheppard, S. S., Jewitt, D. C., Porco, C. Jupiter's Outer Satellites and Trojans, in Jupiter: The Planet, Satellites and Magnetosphere,(недаступная спасылка). Cambridge Planetary Science, Cambridge, UK: Cambridge University Press (2004).
- ↑ Emelyanov, N.V.; Archinal, B. A.; A’hearn, M. F.; et al. (2005). "The mass of Himalia from the perturbations on other satellites". Astronomy and Astrophysics. 438 (3): L33–L36. Bibcode:2005A&A...438L..33E. doi:10.1051/0004-6361:200500143. Праверана 2023-12-13.
- ↑ WebCite (12 лютага 2011). Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2012. Праверана 14 верасня 2013.
- ↑ а б Thomas, P.C.; Burns, J.A.; Rossier, L.; et al. (1998). "The Small Inner Satellites of Jupiter". Icarus. 135 (1): 360–371. Bibcode:1998Icar..135..360T. doi:10.1006/icar.1998.5976. Архівавана з арыгінала 12 лютага 2011. Праверана 14 верасня 2013.
- ↑ Anderson, J.D.; Johnson, T.V.; Shubert, G.; et al. (2005). "Amalthea's Density Is Less Than That of Water". Science. 308 (5726): 1291–1293. Bibcode:2005Sci...308.1291A. doi:10.1126/science.1110422. PMID 15919987. Архівавана з арыгінала 28 чэрвеня 2007. Праверана 14 верасня 2013.
- ↑ а б Descamps, P.; Marchis, F.; Pollock, J.; et al. (2008). "New determination of the size and bulk density of the binary asteroid 22 Kalliope from observations of mutual eclipses". Icarus. 196 (2): 578–600. arXiv:0710.1471. Bibcode:2008Icar..196..578D. doi:10.1016/j.icarus.2008.03.014. Архівавана з арыгінала 12 лютага 2011. Праверана 14 верасня 2013.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (386 Siegena)
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (85)
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (14 Irene)
- ↑ Dwarf planet Eris bigger than Pluto - Astronomy Magazine . Astronomy.com (14 чэрвеня 2007). Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2011. Праверана 4 студзеня 2011.
- ↑ Mike Brown. Dysnomia: The Moon of Eris . Caltech (2006). Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2011. Праверана 5 сакавіка 2009.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (1172 Aneas)
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (508 Princetonia)
- ↑ Паводле fr:(4769) (212) Médée.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (92 Undina)
- ↑ Michalak, G. (2001). "Determination of asteroid masses". Astronomy & Astrophysics. 374 (2): 703–711. Bibcode:2001A&A...374..703M. doi:10.1051/0004-6361:20010731. Праверана 2008-11-10.
- ↑ Bange, J.F; A. Bec-Borsenberger (1997). "DETERMINATION OF THE MASSES OF MINOR PLANETS" (PDF): 169. Праверана 2008-11-10.
{{cite journal}}
: Шаблон цытавання journal патрабуе|journal=
(даведка) - ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (127 Johanna)
- ↑ Spitale, J. N.; et al. (2006). "The orbits of Saturn's small satellites derived from combined historic and Cassini imaging observations". The Astronomical Journal. 132 (2): 692–710. Bibcode:2006AJ....132..692S. doi:10.1086/505206. Архівавана з арыгінала 13 красавіка 2016. Праверана 14 верасня 2013.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (129 Antigone)
- ↑ Jonathan Amos. Asteroid Lutetia has thick blanket of debris . BBC News (4 кастрычніка 2010).
- ↑ average of values taken from: H. A. Weaver; S. A. Stern; M. J. Mutchler; A. J. Steffl; Mark W. Buie; W. J. Merline; J. R. Spencer; E. F. Young; L. A. Young (2006). "Discovery of two new satellites of Pluto". Nature. 439 (7079): 943–945. arXiv:astro-ph/0601018. Bibcode:2006Natur.439..943W. doi:10.1038/nature04547. PMID 16495991.
- ↑ IRAS Minor Planet Survey(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 11 снежня 2005. Праверана 14 верасня 2013.
- ↑ а б (90) Antiope and S/2000 (90) 1 . Johnstonsarchive.net. Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2011. Праверана 4 студзеня 2011.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (60558 Echeclus)
- ↑ Tedesco et al. Supplemental IRAS Minor Planet Survey (SIMPS)(недаступная спасылка). IRAS-A-FPA-3-RDR-IMPS-V6,0. Planetary Data System (2004). Архівавана з першакрыніцы 17 студзеня 2010. Праверана 31 декабря 2008.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (84 Klio)
- ↑ Grundy, W. M; Noll, K. S.; Stephens, D. C. (2005). "Diverse albedos of small trans-neptunian objects". Icarus. 176 (1): 184–191. arXiv:astro-ph/0502229. Bibcode:2005Icar..176..184G. doi:10.1016/j.icarus.2005.01.007. Праверана 2023-12-13.
- ↑ Barucci, M. A., de Bergh, C., Cuby, J.-G., Le Bras, A., Schmitt, B., & Romon, J. (2000). "Infrared spectroscopy of the Centaur 8405 Asbolus: first observations at ESO-VLT". Astronomy and Astrophysics. 357: L53–L56. Bibcode:2000A&A...357L..53B. Архівавана з арыгінала 11 чэрвеня 2023. Праверана 22 чэрвеня 2024.
{{cite journal}}
: Папярэджанні CS1: розныя назвы: authors list (спасылка) - ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (108 Hecuba)
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (Hale-Bopp)
- ↑ Lionel Wilson and Klaus Keil (1991). "Explosive Eruptions on Asteroids: The Missing Basalts on the Aubrite Parent Body". Abstracts of the Lunar and Planetary Science Conference. 22: 1515. Bibcode:1991LPI....22.1515W.
- ↑ 2008-07-16 Tracking News(недаступная спасылка). Hohmanntransfer.com. Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2011. Праверана 4 студзеня 2011.
- ↑ Pierre Vingerhoets and Jan Van Gestel. E.A.O.N. : (4348) Poulydamas . European Asteroidal Occultation Network (E.A.O.N.) (31 студзеня 2004). Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2011. Праверана 31 мая 2010.
- ↑ Karkoschka, Erich [in англійская] (2001). "Voyager's Eleventh Discovery of a Satellite of Uranus and Photometry and the First Size Measurements of Nine Satellites". Icarus. 151: 69–77. Bibcode:2001Icar..151...69K. doi:10.1006/icar.2001.6597.
- ↑ а б в г Porco, C. C. [in англійская]; et al. (2007). "Saturn's Small Inner Satellites: Clues to Their Origins". Science. 318 (5856): 1602–1607. Bibcode:2007Sci...318.1602P. doi:10.1126/science.1143977. PMID 18063794. Архівавана з арыгінала 12 лютага 2011. Праверана 14 верасня 2013.
- ↑ F. Marchis; et al. (2003). "A three-dimensional solution for the orbit of the asteroidal satellite of 22 Kalliope". Icarus. 165 (1): 112. Bibcode:2003Icar..165..112M. doi:10.1016/S0019-1035(03)00195-7. Архівавана з арыгінала 30 красавіка 2019. Праверана 20 студзеня 2022.
- ↑ Porco, C.C. [in англійская]; et al. (2006). "Physical Characteristics and Possible Accretionary Origins for Сатурн's Small Satellites" (PDF). Bulletin of the American Astronomical Society. 37: 768. Архівавана (PDF) з арыгінала 27 ліпеня 2007. Праверана 14 верасня 2013.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (65407))
- ↑ The Shape of Gaspra: Galileo's observations of 951 Gaspra . Cat.inist.fr. Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2011. Праверана 4 студзеня 2011.
- ↑ а б F. Marchis; et al. (2006). "Shape, size and multiplicity of main-belt asteroids I. Keck Adaptive Optics survey". Icarus. 185 (1): 39. Bibcode:2006Icar..185...39M. doi:10.1016/j.icarus.2006.06.001. PMC 2600456. PMID 19081813. Архівавана з арыгінала 9 ліпеня 2007.
- ↑ 11 km average diameter 2004 study
- ↑ Для разліку выкарыстоўваўся аб'ём эліпсоіда памерам 15x8x8 км з меркаванай шчыльнасцю «кучы друзу» каля 0,6 г/см³, што дае масу (m=d*v), роўную ~3,02×1014 кг.
- ↑ Comet 9P/Tempel 1 . The Planetary Society. Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2011. Праверана 16 снежня 2008.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (9P/Tempel 1)
- ↑ Cassini Equinox Mission: Thrym (accessed October 2010)(недаступная спасылка)
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (4179 Toutatis)
- ↑ «Jupiter, in Astronomy»; The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition, 2004. 52323 pgs
- ↑ H. U. Keller; et al. (2010). "E-Type Asteroid (2867) Steins as Imaged by OSIRIS on Board Rosetta". Science. 327 (5962): 190—193. doi:10.1126/science.1179559.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (19P/Borrelly)
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (C/1996 B2)
- ↑ Comet Hyakutake Home Page (JPL) . .jpl.nasa.gov. Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2011. Праверана 4 студзеня 2011.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (81P/Wild 2)
- ↑ Source: Porco et al. 2005
- ↑ Cloudbait Observatory Gallery - Comet Holmes(недаступная спасылка). Cloudbait.com. Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2011. Праверана 4 студзеня 2011.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (4055 Magellan)
- ↑ Tedesco, Edward; Metcalfe, Leo (4 апреля 2002). "New study reveals twice as many asteroids as previously believed" (Press release). European Space Agency. Архівавана з арыгінала 6 сакавіка 2023. Праверана 2009-10-20.
{{cite press release}}
: Праверце значэнне даты ў:|date=
(даведка) Архіўная копія . Архівавана з першакрыніцы 6 сакавіка 2023. Праверана 11 мая 2024. - ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (4769 Castalia)
- ↑ Паводле fr:(4769) Castalie.
- ↑ 3000 x 10^9 kg
- ↑ а б Lisse, C. M.; Fernandez, Y. R.; Reach, W. T.; Bauer, J. M.; A'Hearn, M. F.; Farnham, T. L.; et al. (2009). "Spitzer Space Telescope Observations of the Nucleus of Comet 103P/Hartley 2". American Astronomical Society, DPS meeting #41, #20,08. 121: 968–975. Праверана 2010-02-23.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (14827 Hypnos)
- ↑ Whitman, Kathryn; Alessandro Morbidelli; Robert Jedicke (2006). "The Size-Frequency Distribution of Dormant Jupiter Family Comets". arXiv:astro-ph/0603106. Bibcode:2006Icar..183..101W. doi:10.1016/j.icarus.2006.02.016.
{{cite journal}}
: Шаблон цытавання journal патрабуе|journal=
(даведка) - ↑ Паводле en:2062 Aten.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (6489 Golevka)
- ↑ а б в Зыходзячы з меркаванай шчыльнасці 2,6 г/см³, як пазначана на старонцы NASA NEO impact risk page Архівавана 11 лютага 2011.
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (4660 Nereus)
- ↑ NASA Scientists Get First Images of Earth Flyby Asteroid . NASA/JPL (25 студзеня 2008). Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2011. Праверана 26 студзеня 2008.
- ↑ 1994 WR12 Impact Risk(недаступная спасылка). Neo.jpl.nasa.gov (8 снежня 2010). Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2011. Праверана 4 студзеня 2011.
- ↑ а б в Record spin for newfound asteroid . BBC News (30 мая 2008).
- ↑ База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (1998 KY26)
- ↑ 2010 AL30: Incoming Asteroid (англ.)(недаступная спасылка). Discovery News. Архівавана з першакрыніцы 5 чэрвеня 2012. Праверана 13.01.2010.
- ↑ Астрономы обнаружили рядом с Землей подозрительный астероид . Lenta.ru. Архівавана з першакрыніцы 4 сакавіка 2012. Праверана 13.01.2010.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Recent Asteroid Mass Determinations Архівавана 2 ліпеня 2013.
- An Observational Error Model, and Application to Asteroid Mass Determination
- JPL Solar System Dynamics
- Planetary fact sheets
- Asteroid fact sheet
- All (known) Bodies in the Solar System Larger than 200 Miles in Diameter — in an image, put side-by-side.
- Size comparison of asteroids and comets visited by space probe Архівавана 13 сакавіка 2011. (Parent article of image by Planetary Society Архівавана 18 сакавіка 2012.)
- NASA Planetary Data System (PDS)
- Asteroids with Satellites
- Minor Planet discovery circumstances
- Supplemental IRAS Minor Planet Survey (SIMPS) and IRAS Minor Planet Survey (IMPS)
- SIMPS & IMPS (V6, additional, from here)
- Asteroid Data Archive (dead link) Archive Planetary Science Institute
Гэты спіс уваходзіць у лік выдатных спісаў беларускамоўнага раздзела Вікіпедыі. |